‘Kürtçe dili resmi olarak kabul edilmeli’

  • 09:03 10 Ağustos 2025
  • Kültür Sanat
AGIRÎ - İzmir’deki Avesta Dil ve Kültür Araştırmaları Derneği’nin kapatılmasına tepki gösteren Cemile Duman, anadile yönelik saldırıları asla kabul etmeyeceklerini belirterek Kürtçenin resmi olarak kabul edilmesi gerektiğini söyledi.
 
İzmir’deki Avesta Dil ve Kültür Araştırmaları Derneği 1 Ağustos’ta Milli Eğitim Bakanlığı İl Müdürlüğü kararı ile ruhsatında sorun olduğu ve kaçak dil kursu verdiği iddiasıyla mühürlendi. Derneğin kapatılmasına ilişkin Agirî (Ağrı) Avkevir (Taşlıçay) Belediyesi eski eşbaşkanı Cemile Duman, değerlendirme yaparak, karara tepki gösterdi.
 
‘Süreci bozmaya yöneliktir’
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın başlatmış olduğu Demokratik Toplum çağrısının, tüm halklar açısından önemli olduğunu vurgulayan Cemile Duman, böylesi bir süreçte CHP’li İzmir Konak Belediyesi tarafından Avesta Dil Kültür Araştırmaları Derneği’nin kapatılmasının doğru olmadığını belirtti. Cemile Duman, “CHP’nin siyaset alanındaki varlığını, ne yapmak istediğini tekrardan ele alması gerekiyor. Sayın Abdullah Öcalan, tüm Orta Doğu’da ve bölgede böyle bir çağrı ile çatışmanın durması ve annelerin ağlamaması için önemli gelişme sağladı. CHP’nin tarihine bakarsak, 70 ve 80 yıllık imha ve inkar politikasını halen devam ettirmekte. Kendilerini samimiyete davet ediyoruz. Böyle bir süreçte bunun yapılması akıl tutulmasıdır. Süreci bozmaya yöneliktir. Bizler için kültür ve anadil önemlidir” dedi.
 
‘Anayasanın değiştirilmesine yönelik adımlar bekliyoruz’
 
Cemile Duman, CHP’nin iki dönem üst üste Kürt oylarıyla belediyeleri kazandıklarını hatırlatarak, “Demokratik alanda, demokratik siyaset yürütülecekse samimiyete davet ediyoruz. Her zaman için Kürtlerin oyuna pragmatik ve faydacı bir yaklaşımla, değişim ve dönüşümü sağlamadan, bulundukları yerden kendi karşıtlarına dönüşüyorlar. Aynı zamanda Türkiye’de ikinci parti olmasına karşın, bu zihniyetin değişmesi gerekiyor. Kürt düşmanlığına dayalı imha ve inkar politikaları değişmeli Bunu kimsenin vicdanına bırakmak istemiyoruz. Bir an önce anayasanın değiştirilmesine yönelik adım atılması gerektiğini düşünüyoruz. Anayasadan aldığı güçle alışılmış imha ve inkar politikası sürdürülüyor. Bugün İzmir’de yapılıyorsa, yarın Kürdistan’ın herhangi bir ilinde de yapılabilir. Kürtler bunu hak etmiyor” şeklinde konuştu.
 
‘Kürtler anadilleri için bedel ödedi’
 
Kürtlerin neredeyse yüzyıllardır varlığının tartışmaya açıldığını ifade eden Cemile Duman, “Sömürge bile değil, sömürgenin bile dili tanınıyor. Mesela Filistin örneğinde bir dil inkarı, saldırısı yok. Kürtler sömürge bile olmamışken, Kürtler birçok sivil yaşam alanında anadil için bedeller ödedi. Halen bunları görmezden gelmekte ısrarcılar. CHP'nin dil kurumuna yönelik tavrını düzeltmesi gerekiyor. Bu durum bizleri öfkelendiriyor. Bu süreci bozmamak adına, Kürtler belirli ölçüde duruyor ve kendi mücadelelerini toplumsal yaşamın her alanında yürütüyor. CHP'nin kendini gözden geçirmesi gerekiyor” diye belirtti.
 
‘Kadın anadilin taşıyıcısıdır’
 
Kürtçenin yılardır inkar edildiğini dile getiren Cemile Duman, anadilinin yok edilmesinin Kürt tarihinin ve Kürt ulusunun yok sayılması olduğuna işaret etti. Cemile Duman, son olarak şunları söyledi: “İzmir’deki saldırıyı kabul etmiyoruz. CHP veya herhangi bir zihniyetten kaynaklansın, bunu kabul etmiyoruz. Artık anadilimiz resmi olarak kabul edilmesi gereklidir. Resmi alanlarda, tüm okullarda anadilin yasalaştırılması ve hayata geçirilmesi önemlidir. Çünkü kadınlar açısından da önemlidir; kadın anadilin taşıyıcısıdır. Kendi anadilini kamusal alanda kullanmadığı zaman, kendi çocuklarına da belirli bir yaştan sonra dilini öğretememektedir. Bu tür yapılanmalar, halen üstü örtülü bir şekilde asimilasyon politikalarının sonucudur. Mesele Kürtlerin meselesi olunca aynı güruh ve saldırılarıyla karşı karşıya geliyoruz. Bunu kabul etmiyoruz ve ısrarla diyoruz ki, varlığımız anadilimizdir, anadil olmadan olmaz. Kürtçe, eskisi gibi yok sayılamaz” sözlerine yer verdi.