Melek Avcı

 

ANKARA - Meclis’te kurulacak komisyon için belirlenen listelerde, 5 partinin tek bir kadın üye dahi göstermemesi ve kadın temsiliyetinde eşitlik sağlanmamasına dair DEM Parti Kadın Meclisi Sözcüsü Halide Türkoğlu, “Barış süreçlerindeki deneyimlerimizle bu sürece de komisyona da yön vereceğiz. Kadınların yok sayılmasına, sürecin dışında tutulmasına asla izin vermeyeceğiz” dedi. 

 

Meclis’te “Barış ve Demokratik Toplum Süreci” kapsamında 51 üyeden oluşacak komisyonun listeleri bu hafta itibariyle tamamlandı. Komisyonda, AKP 21, CHP 10, DEM Parti 4, MHP 4 ve Yeni Yol Partisi 3 milletvekiliyle temsil edilecek. HÜDA PAR, Türkiye İşçi Partisi (TİP), Emek Partisi (EMEP), Demokratik Sol Parti (DSP) ve Demokrat Parti (DP) ise birer üye gönderecek. İYİ Parti, Yeniden Refah Partisi ve Demokrat Parti ise komisyonda yer almama kararı aldı.

 

Komisyon kapalı yürütülebilir

 

AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, dün yaptığı açıklamada komisyonun çalışma esaslarına ilişkin bir açıklama yaptı. Abdullah Güler, “Bu bir ihtisas komisyonu gibi değil. Komisyona mahrem bilgiler gelecek. Bu nedenle basına kapalı çalışması uygun olacaktır” dedi. Komisyonun kapalı oturumlar şeklinde gerçekleşmesi ve basını takip etmesinin engellenecek olması tepkilere neden olurken şeffaflık noktasında ise eleştirilere neden oldu. Henüz ilk toplantısını almamış ve isim dahi belirlenmemiş komisyona ilişkin yapılan açıklamaya muhalefetten de tepki geldi. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Abdullah Güler’in açıklamasına ilişkin, “Bu komisyonun nasıl çalışacağına üyeleri ilk toplantıda karar verecek. Abdullah Güler kim oluyor? Böyle bir kararı tek başına veremez” ifadelerini kullandı.

 

Kararlar nasıl alınacak?

 

Yanı sıra Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş,  komisyonda alınacak olan stratejik kararların nitelikli çoğunlukla, yani beşte üç çoğunlukla alınacağını ifade etmişti. Meclis Başkanı, komisyonun Ağustos'un ilk haftasında ilk çalışmalarına başlayacağını duyurdu.

 

Kadın Temsiliyeti hiçe sayıldı

 

Süreç başlamadan öncesinde barışı örgütlemek için çalışmalara başlayan kadın hareketinin komisyondaki temsiliyeti, önemi ve rolü büyük ölçüde vurgulanırken; özellikle yaptığı tüm çağrılarda barış ve demokartikleşmenin öncü gücü olarak Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan kadınlara dikkat çekerken komisyonda bu temsiliyet dikkate alınmadı. 

 

Komisyon üyelerinin açıklanması ile birlikte DEM Parti, kadın temsiliyeti oranını yüzde 50’de tutarak eşitliği sağlarken, MHP, Yeni Yol Partisi, TİP, EMEP ve DSP’nin listelerinde hiçbir kadın üye yer almadı.

 

Bunun yanı sıra Yeni Yol Partisi, TİP, EMEP ve DSP de kadın üye göstermedi. Böylece 5 parti komisyonda kadın temsiliyeti açısından sıfırda kaldı.

 

Kadın temsiliyetinde DEM Parti öne çıktı

 

Komisyondaki kadın oranları ise tartışma yarattı. DEM Parti, Gülistan Kılıç Koçyiğit ve Meral Danış Beştaş’ı görevlendirerek 4 üyeden 2’sini kadın siyasetçilerden seçti ve yüzde 50 temsiliyetle eşitliği sağladı. CHP, 10 kişilik listesinde 3 kadın aday göstererek yüzde 30 oranında kaldı. AKP ise 20 kişilik listesinde yalnızca 4 kadın bulundurabildi ve yüzde 20’lik bir temsiliyetle yetindi.

 

2013-2015 Çözüm Süreci ile aynı mantık

 

Kurulan komisyonda, kadının özne olma ve komisyonda eşit düzeyde temsil edilmesinin hayati olduğu vurgusu, geçmişten gelen deneyimlerden de kaynaklanmaktaydı. Özellikle 2013’te bu komisyonda AKP’den tek bir kadına yer verildi, o da komisyonda kâtiplik yaptı. Komisyonun kadın temsiliyetini gözetmemesi, çıkan kararlara ve raporlara da doğrudan yansıdı. Kadının savaşın içinde nasıl dönüştüğünü göremeyen, barışı yeniden inşa edici bir özne olarak tanımayan bu yaklaşım, çözüm sürecinin başarısızlığına da neden olmuştu.

 

Halide Türkoğlu: Erkek egemen siyasetin resmidir

 

Kadınların komisyonda eşit yer almamasını değerlendiren DEM Parti Kadın Meclisi Sözcüsü Halide Türkoğlu, kadınların süreçten dışlanmaya çalışıldığını belirtti. Halide Türkoğlu,  ‘Barış ve Demokratik Toplum Süreci’ kapsamında Meclis çatısı altında çalışma yürütecek komisyonda yer alacak 51 kişiden sadece 9’unun kadın olması partilerdeki erkek egemen siyasetin resmidir. Partimiz dışında hiçbir siyasi partinin temsiliyette kadın erkek eşitliğini gözeten bir yerden yaklaşmadığı gerçeği bir kez daha ortaya çıkmıştır. Siyasi partilerin komisyona çoğunlukta erkek üye vermeleri kadınları bu sürecin dışında tutmak, erkek egemen bir siyasetle sürece yön verilmek istendiğinin göstergesidir” sözlerini kullandı. 

 

‘Sürecin asıl özneleri kadınlardır’

 

Eşit temsiliyetin olmadığı mekanizmalarda çözümün de eksik olacağını vurgulayan Halide Türkoğlu, “DEM Parti dışındaki siyasi partilerin bu tutumu kabul edilemez. Unutulmasın ki; Meclis’te, siyasette, sokakta, mahallede nerde olursa olsun ‘Barış ve Demokratik Toplum Sürecinin’ asıl özneleri kadınlardır. Kadınların sesinin, sözünün, taleplerinin eşit düzeyde temsil edilmediği her mekanizma eksik yürüyecektir. Bizler bu görev ve sorumlulukla barış ve demokratik toplum sürecinin her mekanizmasın da eşit temsiliyeti savunmaya devam edeceğiz. Barış süreçlerindeki deneyimlerimizle bu sürece de komisyona da yön vereceğiz. Kadınların yok sayılmasına, sürecin dışında tutulmasına asla izin vermeyeceğiz” diye belirtti. 

 

DEM Parti’nin Komisyon Üyeleri (4 üye)

 

*Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş

 

*Antalya Milletvekili Saruhan Oluç

 

*İstanbul Milletvekili Cengiz Çiçek

 

*Meclis Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit

 

CHP’nin Komisyon Üyeleri (10 üye)

 

*Ankara Milletvekili Murat Emir

 

*Ankara Milletvekili Okan Konuralp

 

*Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu

 

*Diyarbakır Milletvekili Mustafa Sezgin Tanrıkulu

 

*İstanbul Milletvekili Türkan Elçi

 

*İstanbul Milletvekili Turan Taşkın Özer

 

*İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı

 

*İzmir Milletvekili Murat Bakan

 

*İzmir Milletvekili Gökçe Gökçen

 

*İzmir Milletvekili Mehmet Salih Uzun

 

AKP’nin Komisyon Üyeleri (21 üye)

 

*Grup Başkanvekili ve Gaziantep Milletvekili Abdülhamit Gül

 

*Genel Başkan Yardımcısı ve Trabzon Milletvekili Mustafa Şen

 

*Ankara Milletvekili Kürşat Zorlu

 

*Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman

 

*Adalet Komisyonu Başkanı ve İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel

 

*Adana Milletvekili Sunay Karamık

 

*Erzurum Milletvekili Selami Altınok

 

*Antalya Milletvekili Kemal Çelik

 

*Diyarbakır Milletvekili Mehmet Sait Yaz

 

*İzmir Milletvekili Mahmut Atilla Kaya

 

*İstanbul Milletvekili Şengül Karslı

 

*Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Şahin

 

*Kayseri Milletvekili Ayşe Böhürler

 

*Kocaeli Milletvekili Radiye Sezer Katırcıoğlu

 

*Konya Milletvekili Tahir Akyürek

 

*Mersin Milletvekili Ali Kıratlı

 

*Şanlıurfa Milletvekili Cevahir Asuman Yazmacı

 

*Tekirdağ Milletvekili Gökhan Diktaş

 

*Van Milletvekili Burhan Kayatürk

 

*Malatya Milletvekili Abdurrahman Babacan

 

*Samsun Milletvekili Ersan Aksu

 

MHP’nin Komisyon Üyeleri (4 üye)

 

*Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Feti Yıldız

 

*Sakarya Milletvekili ve Anayasa Komisyonu Üyesi Muhammet Levent Bülbül

 

*Kırıkkale Milletvekili ve Adalet Komisyonu Üyesi Halil Öztürk

 

*Tokat Milletvekili ve Adalet Komisyonu Üyesi Yücel Bulut

 

Kadın Üye Göstermeyen Partiler

 

*MHP

 

*Yeni Yol Partisi

 

*Türkiye İşçi Partisi (TİP)

 

*Emek Partisi (EMEP)

 

*Demokratik Sol Parti (DSP)