ÎZMÎR - Jinan têkildarî mirina bi guman a Rojîn Kabaîş diyar kirin ku kujerên Rojînê bi zaneyî tên parastin û wiha gotin:"Kujer diyar in û dewlet hewl dide ku vê yekê veşêre."

 

Salek şûnda, Saziya Tiba Edlî ragihand ku nimûneyên DNA’yê yên li ser laşê Rojîn Kabaîş a ku bi awayekî bi guman mirî hat dîtin aîdî du mêran e. Jin li dijî mirina bi guman a Rojîn Kabaîş bertekên xwe didomînin.

 

Nûrsel Guner Sezer, berdevka Meclîsa Jinan a Karabaxê ya Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî), diyar kir ku kujerê Rojin Kabaiş dewletek mêr bû û ew kesên ku qanûnê bicîh naynin bûn. Nûrsel Guner Sezer diyar kir ku ew li Tirkiyeyê wekî jinek xwe ewle hîs nake. Nûrsel Guner Sezer got, "Rêzikname ji bo parastina kujerê mêr hatin çêkirin. Bavê wê dibêje Rojin zarokek nebû ku xwe bikuje. Ev têgihiştinek bi tevahî çêkirî ye. Jinên ku li vî welatî têne kuştin pir caran wekî 'xwekuştin' têne binavkirin. Bi vî rengî ew kuştina jinan vedişêrin. Rojin ji bo ku bêtir agahdar û perwerde bibe çû zanîngehê, lê dewlet naxwaze jin û ciwanên Kurd pêşeng bin an jî hişyariyê bilind bikin. Ev polîtîkayek şerê taybet e. Ew kiryarek ji hêla hikûmetê ve hatî pejirandin e. Ez bawer dikim ku jin dikarin vê yekê rêxistin bikin û têbikoşin. Divê jin bi hev re li berxwe bidin. Divê jin fêr bibin, divê jin dengê xwe bilind bikin û divê ew ji bo mafên xwe dengê xwe bilind bikin."

 

‘Kujerl zêde dibin’

 

Dayika Aştiyê Gugerçin Şakar bang li hemî rayedarên zanîngehê kir ku mirina gumanbar a Rojin lêkolîn bikin. Gugerçin Şakar diyar kir ku Rojîn keçeke Kurd a hat qetilkirin bû û got, "Ji ber vê yekê wan nexwest ku ew bixwîne an jî perwerde bibe û ew kuştin. Em, wekî jin, li dijî vê yekê şer dikin. Em dixwazin jin bi azadî bijîn. Divê jin bikaribin xwe biparêzin. Mafê wan heye ku vê bikin. Ger dewlet li kêleka jinan bisekiniya, komkujî ewqas zêde nedibûn. Kujer jinan dikujin, û dewlet li şûna ku wan ceza bike, azadiya vê yekê dide wan. Dewlet pesnê kujeran dide. Ger dewlet ewqas nêzîkî kujeran nebûya, ewqas komkujiyên jinan çênebûn. Kujer zêde dibin ji ber ku ew dizanin ku dewlet li pişt wan e. Dewlet hevalê van komkujiyan e. Ez dixwazim mafên jinan hebin. Ez dixwazim jin bi azadî bixwînin. Ez dixwazim jinên Kurd azad bin."

 

‘Kesên kujer diyar in, dewlet hewl dide ku vê yekê veşêre’

 

Hevseroka Komeleyên Elewiyên Demokratîk (DAD) Fadîme Dapaglı diyar kir ku gelek jin, mîna Rojîn Kabaiş, hatine kuştin û gelek kiryar diyar in, lê dewlet hewl dide ku vê yekê veşêre. Fadîme Dapagli got, "Bi berxwedana malbata Rojîn Kabaiş û helwesta raya giştî, derket holê ku ne xwekuştin bû, lê kuştin bû. Malbatê ji bo vê yekê pir têkoşiya. Ev hemû di bin zexta malbatê de derket holê. Gelek jinên me yên mîna Rojînê hene ku kiryarên wan hatine veşartin û dozên wan hatine vekirin. Ji ber vê yekê şerkirin pir girîng e. Bi piştgiriya jinan, me dengek bihêz afirand. Di encamê de, dosyayên ku wan hewl didan veşêrin hatin dîtin. Dewlet bi berdewamî hewl dide ku kuştinên jinan veşêre. Bûyerên kuştina jinan li welêt ewqas zêde bûne ku em êdî nikarin wan bişopînin. Gelek windahiyên me yên nehatine ragihandin hene. Wekî jin, divê em rêxistin û têkoşîna xwe jî xurt bikin.”

 

Daxwaza lêpirsîna li ser komkujiyê bi dengên AKP-MHP’ê hat redkirin

 

Ozgun Yilmaz, diyar kir ku wan daxwaz kiriye ku komkujî bên lêkolînkirin û ronîkirin, û got, "Lêpirsîna li ser kuştina Rojin Kabaiş bi dengên AKP û MHP’ê hat redkirin. Ev çawa mimkun e? Kuştinek heye. Jin ji bo ronîkirina vê komkujiyê têdikoşin. Lê ew her tiştî dikin da ku pêşî li eşkerekirina wê bigirin. Ev nîşan dide ku dibe ku armanceke wan a sîstematîk hebe. Ez dixwazim ku hemû kuştinên jinan bên ronîkirin."