STENBOL - Di çalakiya hefteya 1003'emîn de Dayikên Şemiyê/Mirovên Şemiyê li faîlên Vejdîn Avcil ê ku 17 sal piştî qetilkirina wî hestiyên wî di goreke komî de hatin dîtin pirsîn. Ji Mirovên Şemiyê Îkbal Eren di çalakiyê de axivî û got, "Kesên 17 salan gora wî ji malbata wî veşart kî ne?"

 

Dayikên Şemiyê/Mirovên Şemiyê ku her hefte li Qada Galatasarayê ji bo aqûbeta xizmên xwe yên hatin windakirin an jî di girtîgehê de hatin qetilkirin bipirsin û kujer bên darizandin di hefteya 1003'an de hatin cem hev. Hevseroka Giştî ya Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) Eren Keskîn û gelek kes beşdarî çalakiya vê hefteyê ya Dayikên Şemiyê bûn û qurnefîl û pankartên wêneyên xizmên xwe yên winda hilgirtin. Di çalakiya vê hefteyê de berpirsiyarên Vejdîn Avcil ê ku di 12'ê Hezîrana 1994'an de li Dêrika Mêrdînê hat binçavkirin û hestiyên wî di goreke komî de hatin dîtin, hatin pirsîn. Mirova Şemiyê Îkbal Eren metna çapemeniyê xwend.

 

'Hat înkarkirin ku Vejdin Avcil hatiye binçavkirin'

 

Îkbal, da zanîn ku her kes xwe ji bo cejnê xwe amade dikin, lê ew hatin qadan û li aqûbeta xizmên xwe pirsîn û wiha dewam kir: “Li Tirkiyeyê mekanîzmayên îdarî û dadwerî bi awayekî bi bandor naxebitin. Di 12'ê Hezîrana 1994'an de li Gundê Adakentê yê navçeya Dêrikê ya Mêrdînê ji aliyê leşker û cerdevanên girêdayî Fermandariya Cendirmeyan a Navçeya Dêrikê ve operasyonek hat lidarxistin. Di operasyonê de 5 gundî hatin binçavkirin. Di nava 25 rojan de 4 gundî hatin berdan. Hat redkirin ku bavê 5 zarokan Vejdîn Avcil ê 30 salî hatiye binçavkirin. Di lêpirsîna (hejmar 1994-141) de ku ji aliyê Serdozgeriya Komarê ya Dêrikê ve derbarê bûyerê de hat kirin de, dosyaya (Roja 21.6.1994) bi biryara nebaşiyê ji Serdozgeriya Komarê ya Ewlekariya Dewletê ya Amedê re hat şandin. Serdozgeriya Komarê ya Dadgeha Ewlekariya Dewletê ya Amedê, li ser belgeya ku di 14'ê Tîrmeha 1994'an de ji aliyê Fermandarê Cendirmeyan ê Navçeya Dêrikê Musa Çîtîl ve hatiye amadekirin de, biryar da ku 'Ji bo 4 gumanbarên ku Vejdin jî di nav de kuştî hatine girtin, ne hewce ye ku bên darizandin'. Piştre belge hatin îmhakirin.”

 

13 caran cezayê muebbetê yê giran jê hat xwestin

 

Îkbal, diyar kir ku di belgeya ku ji aliyê Fermandarê Cendirmeyên Navçeya Dêrikê Mûsa Çîtîl ve hatiye amadekirin de hatiye nivîsandin ku Vejdîn di pevçûnê de mirî hatiye girtin, lê li gorî rapora otopsiyê hatiye nivîsandin ku bi yek guleya li serê wî ketiye jiyana xwe ji dest daye. Di dema binçavkirina Vejdîn de malbata wî birin qada operasyonê û bi zanebûn bû sedema mirina wî. Îkbal got, “Piştî bûyerê 17 sal şûnde, di gora komî ya ku li Goristana Bêkesan tê vekirin de, perçeyên cilan û hestiyên Vejdîn Avcil hatin dîtin. Di sala 2012’an de der barê Fermandarê wê demê yê Cendirmeya Dêrikê Musa Çîtîl de bi îdiaya “Bi binçavkirina 13 sivîlan bi awayekî keyfî û bi awayekî lezgîn înfaz kirine” Vejdîn Avcil jî di nav de, dozeke giştî hat vekirin û 13 caran cezayê muebbetê yê giran ji bo wî hat xwestin. Musa Çîtîl ku bêyî girtî dihat darizandin di 21'ê Gulana 2014'an de di rûniştina biryarê de hat berdan. 1'emîn Daîreya Cezayê ya Dadgeha Bilind di 2'yê Hezîrana 2015'an de biryara beraetê qebûl kir. Piştî ku biryar bi dawî bû, malbatan di sala 2015'an de serî li Dadgeha Destûra Bingehîn dan. Dadgeha Destûra Bingehîn serlêdana 'nayê qebûlkirin' dît. Kî bû sedema mirina Vejdîn Avcîl dema ku di bin destê dewletê de bû, bi dizî li Goristana Bêkesan bi qeydên sexte kê veşart û 17 salan kê gora wî ji malbata wî veşart? Berpirs û berpirsiyarên vî sûcî kî ne?" 

 

'Her cara ku telefonê lê dixist, me hêvî dikir ku ev bavê min be'

 

Paşê Gamze Elvan nameya ku ji aliyê malbata Vejdîn ve hatibû nivîsandin xwend. Di nameyê de ev agahî hatin dayîn: “Ez kurê Vejdîn Avcil ê 30 sal berê li Dêrika Mêrdînê hat binçavkirin û windakirin. Li ber çavên we cerdevanên ku serê sibehê bi ser gund de digirin... Bavê lêdanê dixwe û dibin û mala we jî bi bombeyê tê teqandin. Hûn çi hîs dikin? Bîst sal in, her cara ku li deriyê me dixistin an jî erebeyek dihat ber deriyê me, em dilşad dibûn ku belkî bavê min hatibe. Her cara ku telefonê lê dixist, me hêvî dikir ku ev bavê min be yan jî hin nûçeyên li ser wî bin. Lê em ê her carê bêhêvî bibûna. Me her tim ewqas hesreta peyva bav kiriye ku nayê ravekirin, tenê yên dijîn dikarin vê yekê bizanibe. Xwişk û birayên min qet nekarîn hestên bavtiyê bijîn. Aliyekî me her tim nêvî ma. Mirovek çawa dikare êşeke wiha bi mirovan bide kişandin min hîn ev tişt fam nekiriye. Dema ku me di sala 2014'an de hestiyên bavê min dîtin, me hêviya vegera wî winda kir. Heta ku sûcdar cezayê ku heq dikin negirin wê têkoşîna me ya hiqûqî bidome."

 

Çalakî bi danîna qurnefîlên sor ên li qada bi barîkatên polîsan hatibû dorpêçkirin bi dawî bû.