ANKARA – Kış mevsiminin gelmesiyle birlikte soğuk havalara karşı evlerine soba indiren kadınlar, odun toplamak için çektikleri zahmeti dile getirirken, “Kışın burası çok soğuk oluyor. Sobayı bir odada tek kuruyoruz. Diğer odalar soğuk kalıyor. Kömür çok pahalı, almaya gücümüz yetmiyor; mecburen bu şekilde ısınıyoruz” diyor.

 

Kışın gelmesiyle birlikte soğuyan havalara karşı hazırlık yapan kadınlar, kömür fiyatlarının ulaştığı yüksek seviyeler nedeniyle odun toplamaya yöneliyor. 2025 itibariyle 1 ton kömürün 9–11 bin lira arasında değişmesi, doğalgazın ise birçok bölgeye hâlâ ulaşmamış olması, kırsal kesimde aileleri odunla ısınmaya mecbur bırakıyor. Doğalgaz kullanan hanelerin 2 bin 500 ile 3 bin 500 lira arasında değişen faturaları da birçok aile için karşılanabilir olmaktan uzak.

 

Eskişehir’in Sivrihisar ilçesine bağlı Biçer köyünde doğalgaz hattının bulunmaması nedeniyle kadınlar, kışlık yakacak için çoğu zaman yüksek yamaçlara veya dere kenarlarına giderek işlevini yitirmiş ağaçları topluyor. Topladıkları odunları evlerine taşımak ise büyük bir emek ve zahmet gerektiriyor. Bu tablo, enerji maliyetlerinin yükseldiği ve altyapı eksikliklerinin sürdüğü birçok bölgede odunla ısınmanın hâlâ temel seçenek olduğunu gösteriyor.

 

Biz de Biçer köyünde kışı karşılamak için odun toplayan kadınlara mikrofon uzattık.

 

‘Üç gündür kış hazırlığı için buraya geliyoruz’

 

Üç gündür kışlık yakılabilecek odunları topladıklarını söyleyen Berfo Güngürür, odunları sobada yakmak için kullanacaklarını belirtiyor. Berfo Güngürür, “Çok zahmet çekiyoruz. Çocuklarım odunları kesiyor, biz de onları toplayıp traktöre yükleyip eve götürüyoruz. Kışın burası çok soğuk oluyor. Sobayı bir odada tek kuruyoruz, diğer odalar soğuk kalıyor. Kömür çok pahalı, almaya gücümüz yetmiyor; mecburen bu şekilde ısınıyoruz” diye ifade ediyor.

 

‘Kömürün tonu yedi sekiz milyar, alamıyoruz’

 

Berfo Güngürür, köyde doğalgaz hattının olup olmadığı sorusuna ise şöyle yanıt veriyor: “Doğalgaz olsaydı da onu kullanmaya gücümüz yetmezdi. Faturalar çok pahalı geliyor. Soba da temiz olmuyor; közü, dumanı, tozu çok fazla, çok zahmetli oluyor. Bu kadar zahmetle bir oda tek ısınıyor. Kışın çok soğuk oluyor. Kömürün tonu yedi sekiz bin oluyor, o yüzden alamıyoruz. Bu kadar pahalı olmasaydı en azından kömür alırdık, bu kadar zahmet çekmezdik.”

 

‘Odun az maliyetli, ama çok zahmetli’

 

Odun toplamak için uzun yol kat ettiklerini söyleyen Seher Güngürür ise şunları aktarıyor: “Derenin yanlarından getiriyoruz. Sonra kesiyoruz, yerleştiriyoruz. Kömüre bütçemiz yetmiyor. Sabahları erken kalkıyoruz; çocuklar okula gidiyor, bizde hayvanlar var, onlara bakıyoruz. Bunun üstüne soğuk eklenince sobayı yakarken daha da zorlanıyorum. Sobayı bir odada kuruyoruz, öbür odalar soğuk kalıyor. Doğalgaz bu köyde hâlâ yok, o yüzden kullanamıyoruz. Odun diğerlerine göre daha az maliyetli görünüyor ama hepsinden daha zahmetli; içeri kirleniyor, duman oluyor, o yüzden bizim açımızdan zor. Şimdiye kadar buraya doğal gazın gelmesi gerekiyordu. Doğalgaz maliyetli olsa da oduna göre daha temiz ve daha rahat olur.”

 

‘Soğuk havada sobanın temizliği zahmetli oluyor’

 

İşlevini yitirmiş ağaçları evlerine taşıdıklarını belirten Seher Güngürür şunları dile getiriyor: “Odunları soğukta gidip kesip çuvallara doldurup getiriyoruz. Havalar soğuyunca sobanın temizliğiyle uğraşmak da zor oluyor. Dışarısı bazen yağmur oluyor, çamur oluyor; o açıdan baya zorlanıyoruz. Zehirlenme ihtimali oluyor. Şimdiye kadar doğalgazı buraya getirmeleri lazımdı. Yemek yapana kadar veya bir başka odadan bir şey alıp gelene kadar o soğukluğu hissediyoruz.”