HABER MERKEZİ - IHR, İran’da 2024 yılında 31 kadının idam edildiğini duyurdu. 

 

Norveç merkezli IHR, 2010-2024 yılları arasında 114'ü öz savunma hakkını kullanan ve 107'si madde kullanımıyla ilgili suçlamalar olmak üzere İran’da toplam 241 kadının idam edildiğini kaydetti. IHR, “Cinayetten idam edilen kadınların çoğu çaresizlikle hareket eden aile içi şiddet veya cinsel istismar mağdurlarıydı” dedi.

 

Cenazesine işkence yapıldı 

 

IHR, özellikle tecavüze maruz kalarak hamile bırakıldıktan sonra İstihbarat Bakanlığı'nda memur olan komşusuyla evlenmeye zorlanan Zehra İsmaili'nin davasına atıfta bulundu.  Zehra İsmaili, 2007’de kendisine ve çocuklarına şiddet uygulayan evli olduğu erkeğe karşı öz savunma hakkını kullandığı için suçlanmıştı. Evli olduğu erkeğin ailesi “kısasta” ısrar ederken,  kayınvalidesi 2021 yılında idam cezasını bizzat gerçekleştirenler arasında yer aldı. Ancak avukatı daha sonra Zehra İsmaili'nin kendisinden önce idam edilen bir grup erkeği gördükten sonra kalp krizi geçirdiğini açıkladı. İHR, Zehra İsmaili’nin cenazesine işkence edildiğini belirtti.

 

Belgesele konu oldu

 

Bir başka olayda, kendisine cinsel tacizde bulunmaya çalışan bir istihbarat görevlisine karşı öz savunma hakkını kullandığı için hüküm giyen 26 yaşındaki Reyhaneh Cabbari, ekim 2014'te idam edilmişti. Reyhaneh Cabbari itirafta bulunması için işkence gördüğünü söylemişti. Reyhaneh Cabbari nefsi müdafaada bulunduğunu söylemesine rağmen, istihbarat görevlisinin ailesi idamda ısrar etmişti. Reyhaneh Cabbari’nin davası, 2023 yılında Berlin Film Festivali'nde gösterilecek olan Tahran'da Yedi Kış (Sieben Winter in Teheran) adlı bir belgesele konu oldu.

 

‘İdamlar halka korku salmak için’

 

İnsan hakları aktivistleri genel olarak İran'da idam cezalarının artışından endişe duyarken, 2022-2023 yıllarındaki “Jin jiyan azadî” isyanı ardından idamların halka korku salmak için kullanıldığı tepkisinde bulunuyor.