WAN - Cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin açıklama yapan ÖHD, “Hapishane idarelerinin yeni yönetmelik ile kendilerine verilen yetkiyi kötüye kullanmaya başladıkları görülmektedir. Bu nedenle ilgili yönetmeliğin iptali ile hapishane gözlem kurullarının yetkilerinin kısıtlanması veya bu uygulamanın tamamen ortadan kaldırılması çağrımızı yineliyoruz” dedi.

 

Özgür için Hukukçular Derneği (ÖHD), Serhad ve Karadeniz bölgesinde bulunan cezaevlerinde yaşanan hak ihalelerine ilişkin raporunu açıkladı. Wan Barosu’nda gerçekleşen açılamada Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Yardımlaşma Derneği (TUHAY-DER) ve Türkiye İnsan hakları Vakfı (THİV) de yer aldı.

 

Açıklamayı Avukat Mehtap Işık okudu.

 

‘Cezaevlerine ziyaretler gerçekleştirildi’

 

Mehtap Işık, farklı tarihlerde, farklı hapishanelerde hak ihlallerine uğrayan tutsakların yaptıkları başvurulara istinaden cezaevlerine ziyaretler gerçekleştirdiklerini söyledi. Mehtap Işık, “Hapishanelerde yaşanan temel hak ve hürriyetlere ilişkin ihlallerin tespiti, yetki ve sorumluluğu olan merci ve kurumların bu ihlallerin sonlandırılmasına yönelik harekete geçmelerini sağlamak, ihlallere ilişkin etkili soruşturma yürütülmesine katkı sağlamak ve hapishanelerdeki son durumları kamuoyunun dikkatine sunmak üzere Van Barosu Hapishane Komisyonu ve Özgürlük İçin Hukukçular Derneği Hapishane Komisyonu üyeleri olarak hapishaneler ziyaret edilmiş ve ziyaret edilen hapishanelerde yaşanan aksaklıklar ve hak ihlalleri raporlaştırılmıştır” dedi.

 

Ziyaret edilen cezaevleri

 

Mehtap Işık ziyaret edilen cezaevlerini ise şu şekilde sıraladı: "Van F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Hapishanesi, Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Hapishanesi, Van T Tipi Kapalı Hapishanesi, Ahlat T Tipi Kapalı Hapishanesi, Patnos L Tipi Kapalı Hapishanesi, Giresun Espiye L Tipi Kapalı Hapishanesi, Kalkandere L Tipi Kapalı Hapishanesi, Beşikdüzü, T Tipi Kapalı Hapishanesi."

 

‘Hastaneye sevk isteyen mahpuslar hastaneye çok geç götürülmekte’

 

Ziyaret edilen hapishanelerdeki hak ihlallerine değinen Mehtap Işık, “Ziyareti gerçekleştirilen bütün hapishanelerde, hastaneye sevk isteyen mahpuslar hastaneye çok geç götürülmekte, bazı hapishanelerde hastaneye sevkler hiç yapılmamakta, bazı hapishanelerde ise hastaneye sevkler geç de olsa yapılmakla birlikte kolluğun ağız içi araması veya doktorun kelepçeli muayene dayatması sebebiyle insan onuruna aykırı olduğu ve mevzuata aykırı bir şekilde gerçekleştirildiği için bu uygulamayı kabul etmeyen mahpusların hastane sevkleri gerçekleştirilmediği için tedavi olamadığı, mahpusların muayene ve tedavi edilmeden hapishaneye geri götürülmekte oldukları tarafımıza aktarılmıştır” şeklinde konuştu.

 

‘Kürtçe kitaplara el konuluyor’

 

Ziyaret edilen bütün cezaevlerinde bulundurulan kitap sayısına 3 ile 10 kitap arası kota konulduğunu ifade eden Mehtap Işık, “Birçok hapishanede Kürtçe kitapların verilmediği ve hatta bazı hapishanelerde Kürtçe kitap ve mektupların 6 yıldır verilmediği, Kürtçe mektuplara da el konulduğu ve gerekçesinin de tercüme edilememe olduğu tarafımıza aktarılmıştır. Yine raporumuzda belirtilen hapishanelerin tamamında yasal olarak günlük yayınlanan ‘Yeni Yaşam, Evrensel ve Cumhuriyet vb’ gibi muhalif gazetelerin verilmediği ve yine ulusal bazda yayın yapan muhalif TV kanallarının ziyaret edilen bu hapishanelerde verilmediği aktarılmıştır” ifadelerini kullandı.

 

‘Adalet Bakanlığı pozitif yükümlülüklerini yerine getirmeli’

 

Cezaevi koşullarında kalamayacak kadar ağır hasta olan tutsakların hapishanede tutulmaya devam edilmesi, tedaviye ulaşmanın önündeki engeller, ulusal mevzuata ve uluslararası sözleşmelere aykırı olup tıbbi tedaviye ulaşma imkanı kısıtlandığından yaşam hakkı ihlaline yol açıldığını vurgulayan Mehtap Işık, “Adalet Bakanlığı pozitif yükümlülüklerini yerine getirmeli, mahpusların sağlığa erişimi sağlanmalı, cezalarının infazının hapishane koşullarında sürdürülmesinin uygun olmayan mahpuslar yönünden alternatif yollar aranmalı ya da sağlık koşulları nedeniyle cezanın ertelenmesi/geri bırakılması yoluna gidilmesi için gerekli işlemler yapılmalıdır”

 

‘Çağrımızı yineliyoruz’

 

Raporda son olarak, “Hukuka aykırı olan ‘Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik’ ile hapishane idarelerinin mahpuslara karşı sınırsız yetkiyle donatılarak keyfi kararlar alabileceği uygulamalar gerçekleştirilmektedir. Yukarıda bahsi geçtiği üzere hapishane idareleri yeni yönetmelik ile kendilerine verilen yetkileri kötüye kullanmaya başladıkları görülmektedir. Bu nedenle ilgili yönetmeliğin iptali ile hapishane gözlem kurullarının yetkilerinin kısıtlanması veya bu uygulamanın tamamen ortadan kaldırılması çağrımızı yineliyoruz” ifadeleri yer aldı.