‘Ma do dewaya xo de biisrar bê!’

  • 12:35 19 Teşrîna peyêne 2025
  • NAROJANE
Oznur Deger - Buşra Turan
 
WAN - Cinîyan reaksîyonê gird nîşanî sereştişê nawitgehê TJA’yî yê fotografan ê “Cinîyê ke  cuye de tarîx zêde kenê” da û va: “Ma do hemverê hêrişan de zêdeyêr wayîrê çalakî û bernameyê xo vejîyê û ma do her tim tîya de bimanê.”
 
Têgêrayîşê Cinîyan ê Azadan (TJA) çarçewaya 25ê Teşrîna Peyêne Roja Têkoşînê Hemverê Şîdetê Cinîyan ê Mîyanneteweyî de Galerîya Hunerî ya taxa Rêya Armûşê ya Wanî de nawitgehê xo yê fotografan ê “Cinîyê ke cuye de tarîx zêde kenê” akerd. Çarçewaya cipersayîşêk ke hetê Serdozgerîya Komare ya Wanî ra ame destpêkerdiş, erzîya nawitgehî ser. Sereştiş de fotografê Sakîne Cansiz, Evîn Goyî, Nagîhan Akarsel, Cîhan Bîlgîn, Hero Bahaddîn, Gulîstan Tara ameyî desteserkerdiş.
 
Cinîyan reaksîyonê gird nîşanî nê desteserkerdişan da û fikrê xo ajansê ma rê pare kerd.
 
‘Ma desteserkerdişê fotografan qebul nêkenê’
 
Endama Meclîsê Dayîkan ê Aştîye Hanîfe Koçak bale ante têduştî û aştîye ser û wina qisey kerd: “Ma vanê, ganî tu kes nêmiro, ganî pêro merdimî biciwîyê. Ma merdişî dir girêdaye nîyê. Vatişê aştîye seranserê dinya vila bîyo. Ma desteserkerdişê fotografanê cinîyanê serkêşan û cinîyê ke tu zîyan nêdaye kesî şermezar kenê. Ma vanê ganî dinya de aştî bibo, labelê ê qebul nêkenê. Heta Bahçelî zî vano ke ê semedê aştîye amade yê, labelê ma fehm nêkenê çira. Ma do aştîye heta peynî bipawê. Hêrişê fotografê cinîyan ser bi temamî qebul nêbeno. Ma nê şermezar kenê. No komployêk o.”
 
‘Nê nêzdîbîyayîşan ma qebul nêkenê’
 
Endama Meclîsê Şaredarîya Artemêtî ya Wanî Berîvan Polat Çaglayan da zanayîş ke bi taybetî prosesê 25ê Teşrîna Peyêne de hêrişê sîstematîk domyenê û wina va: “Ma çarçewaya 25ê Teşrîna Peyêne de xeylê çalakî û bername plan kerd û ma anê ca. Yew nînan ra nawitgehê fotografan ê ‘Cinîyê ke cuye de tarîx zêde kenê’ akerd. Labelê hetê zîhnîyetê serdest ê camêrdî ra erzîya nawitgehî ser o û xeylê fotografî ameyî desteserkerdiş. Prosesê 25ê teşrîna peyêne tena bi şîdetê cinîyan ser sînordar nîyo. No zîhnîyeto serdest ê camêrdan heme wareyan ser o zordarî keno û hewldayîş keno ke hêzê ma bişikino. Labelê ma wazenê reyke bîne vajê ke ma do têkoşînê xo bidê domnayîş û tu rey peyser game nêerzê. Ma do prosesê 25ê Teşrîna Peyêne bidê domnayîş. Ma reyke bîne vanê ke ma nê nêzdîbîyayîşan qet qebul nêkenê.”
 
‘Ma tîya de yê û ma do tîya de bimanê’
 
Aktîvîsta TJA’yî Felek Erdem zî wina fikrê xo ard ziwan: “Tehemûlê hişê dewleta camêrdî çin o, labelê ê bi qedexeyanê xo nêeşkenê cinîyan sînor bikerê. Ma fotografê ke nawitgehî de yê hêz gênê û îradeyê ma yê. Semedê nê, tu zordarî, tu sîyasetê çimtersnayîşî nêeşkeno ma peyser bianco. No hewldayîşêk bi ke ma mecbur bikero peyser game bierzê. Nîmeyê şewe danê berî ro û tabloyan desteser kenê, bêsebeb û bêhuqûqî. No cinîyan rê heqaretêk o. Ma do kuçeyan, keyeyan, kar de, her wareyê ke hukmat ma nêwazeno ma do tîya de bê. Heta ma tîya de bê, ma do hemverê şîdetê cinîyan ser têkoşîn bikerê. Ma do hemverê kiştişê cinîyan û cinîyê ke ver bi xokiştişî de yê vengê xo berz bikerê û têkoşînê xo yê hemverê nê hîna zêde bikerê. Ê do heta 25ê Teşrîna Peyêne hêrsê ma dir rî bi rî bê. Ma do çalakîyê xo bi zerrî û can xoverike bikerê, biresê hîna zaf cinîyan û semedê bibê çimeyê îlhamî. Ma do waştişê azadîya xo de hîna zêde israr bikerê. Ma tîya de yê û ma do tîya de bimanê.”