Pelşîn Çetînkaya       

 

AMED - Avûkate Çîgdem Ertak, derheqê xirakerdişê cezaya zîndanî yê hetkarê midûrî Burak Ercan ke Cizîr de desteştiş 43 wendekaran rê kerdibi de qisey kerde û va: “Hukm, sûcê şîdet û qetilkerdişî de vatişê mexdûran esas nêgêno.” Û va: ‘Vatişê gumanbarî esas gêno û na hedîse de zî gumanbar semedo ke memûr bîyo, polîtîka bêcezayîye bica ardê.’  

 

Seranserê welatî de hedîseyê desteştişî ke hemverê tutan de yenê kerdiş her ke şino zêde beno. Mekanîzmayê cezakerdişî zî hemverê nê hedîseyan de gumanbaran rê polîtîka bêcezayîye pê anê û no zî beno sebebê giranbîyayîşê problemî. 2022ine de Cizîrê Şirnexî de, hetkarê midûrê Lîseya Anadolu ya Merkezî Burak Ercan 43 tutan rê desteştiş kerd. Pêwa ke bi desine rey roniştiş ameyî kerdiş, gumanbar Burak Ercan ceza nêgirewt. 2024ine de roniştişê 2yîn Dadgeha Cezaya Giran a Cizîrî de sûcê ‘îstîsmarê cinsî’ ra 3 serrî û 9 aşmî ceza ameye birnayene û gumanbar ame tepiştiş. Labelê avûkatê gumanbarî îtîraz kerd û 7ine Daîreya Dadgeha Edlîyeyî ya Herêmî ya Amedî de Sibata 2025ine de qerar xira kerd û newe ra qerar da. Roniştişê dîyine yê dewa 26ê teşrîna peyêne de do bêro vînayîş.

 

Reaksîyonî hemverê qerarî de dewam kenê. Avûkat Çîgdem Ertak babete ser o qisey kerd.

 

Îfadeyê mexdûran esas nînê girewtene

 

Çîgdem Ertak da zanayene ke hukm û sîstem vatişê mexdûran esas nêgênê û wina dewam kerd: “2019ine de muracatê sûcan dir hedîseyê întîkalê merciyeyê edlî û îdarî kerdê. Ma qalê 43 tutan kenê. Ma qalê sûcêk bi xof û binpêkerdişê heqan kenê. Tîya de çîyo ma vînênê gumanbar memûrê dewlete yo û îfade, gerreyê hîrê tutan esas nênê girewtiş. Pêwa memûrîyetê gumanbarî, hetkarê midûrê mektebî zî yo. Ma tîya de qalê prosesêk cipersayîşê bêbandorî kenê. Qeraro ke ameyo dayîş îstînaf ra xira bî û agêra. Aşma teşrîna peyêne de roniştiş bêro kerdiş.”

 

‘Problemê şaşî û qelsîyan vejîyenê meydan’

 

Çîgdem Ertak dîyar kerd ke sûcê ke yenê kerdiş de merciyê gumanbarî ci de yo, hetê hukmî ra muhîm yeno vînayîş û wina va: “Gumanbar ame veradayîş û cigêrayîşê edaletî yê keyeyê tutan û mamosteyan babeta qiseykerdişî ya. Ma tîya de qalê dosyayêk şexsî nêkenê. Dosyaya cînayetî û şîdetê cinîyan ser de zî ma pratîkê ke goreyê heqîqetê hiqûqî yê nêvînênê. Muhakemekerdişê demdergî binpaykerdişê heqan o. Pratîkê binpêkerdişê heqî yê hukmî bêcezayîye yo. Pratîkê ke vernîya edaletî gêno ke bêro ca, bêcezaverdayîşî yo. Cizîr de zî no game bi game ame kerdiş. Refleksê dewlete vera mexdûrî bipawo, gumanbarî paweno ya.”

 

‘Eke gumanbar ceza bigirewtêne do tutî zî biameyîne pawitiş’

 

Çîgdem Ertak peynîya qiseykerdişê xo de wina va: “Goreyê ke ma çapemenî de dîyo gumanbar û tutî 14-15 rojî yo ke eynî mektebî de yê. No hetê tutan ra travmayêk bi xof o. Pêwa ke gumanbar gerre kerdê û întîkalê merciyê eleqedaran bîyo zî mamosteyo gumanbarî hema zî mekteb de yo û no tutan rê travmayêk bi xof o. Eke gumanbar ceza bigirewtêne do tutî zî biameyîne pawitiş.”