Semedê kurdkî kampanyaya îmzayan: Ganî vurnayîşê destûrê bingehîn bêro kerdiş

  • 10:35 10 Êlule 2025
  • NAROJANE
Rozerîn Gultekîn
 
STENBOL - Endama Komîsyonî ya Ziwanê Şaxa OHD’yê Stenbolî Asli Gulseren derheqê kampanyaya ke semedê kurdkî statuyê fermî de bêro naskerdiş, amî destpêkerdiş ser o qisey kerd û va: “Wexto ke merdimî nêeşkê bi ziwanê xo qisey bikerê, merdim nêeşkeno qalê aştî bikero. Heta no zemîn nêro awankerdiş rayîrê çareserîya meseleya kurdî de zî averşîyayîş mumkin nîyo.”
 
Komeleya Huqûqnasê Semedê Azadîye (OHD) semedo ke kurdkî statuyê fermî de bêro naskerdiş, kampanyaya îmzeyan da destpêkerdiş. OHD’yî 15ê tebaxe de kampanyaya ke huqûqnasî hewênayîne da destpêkerdiş û do heta 1ê teşrîna verêne dewam bikero. Îmzayê ke bêrê arêdayîş do bişirawê meclîs. Endama Komîsyonê Ziwan ê OHD’yê Stenbolî Asli Gulseren derheqê kampanya de qisey kerd.
 
Seranserê tarîxî de polîtîkaya asîmîlasyonî
 
Asli Gulseren dîyar kerd ke seranserê tarîxî de hewl ameyo dayîş ke kurdkî bêro çinkerdiş û va: “Awanbîyayîşê komare ra heta nika kurdkî hedef de ya û zextê kurdan ser o dewam kenê. No tena Tirkîya de nêame kerdiş. Bi taybetî dimayê yewine  şerê dinya ra dima bi awanbîyayîşê netew dewletan, binê nameyê sîwaneyê yew netew de hewl ame dayîş, nasname, bawerî, kultur û dînî bînî bêrê çinkerdiş. Wexto ke ziwan çinî bo, nasname zî çin benê. Yew nê welatan ra zî Tirkîya bî. Dimayê yewine şerê dinya verê xo dayî kurdan. La pêwa pêro polîtîkayan, kurdan fek ziwanê xo ra vera nêda.”
 
‘Semedê statuya semedê kurdkî kampanya’
 
Asli Gulseren dewam de wina va: “Ma waşt ke meclîs de komîsyonêk bêro awankerdiş. Ma waşt no komîsyon modelê perwerdeyê ziwanê bi dayîke xebatan bikero. Ma nê ser kampanyayêke da destpêkerdiş. Astengîyê huqûqî madeyê 42ine ê destûrê bingehîn de est ê. Hîn akademîsyenî vanê madeyê 42ine de astengî çin o. La 1923 ra heta nika madeyê 42ine vernîya ziwanê dayîke ke bibo ziwanê perwerdeyî, beno asteng. Ganî no made bêro vurnayîş. Dimayê astengîyê qanûnî wurzê, ganî modelê perwerdeyê ziwanê dayîke dir bêro munaqeşekerdiş. Welatê ke nimûneyê sîstemê perwerdeyê zafziwanî kenê, est ê. Tirkîya babeta  perwerdeyê ziwanê dayîke de her tim awanbîyayîşê xo yê unîter sebeb mojna. La no asteng nîyo.”
 
Do îmzayan bidê meclîs
 
Asli Gulseren wina peynî ard: “Prosesê aştîye dir ke yeno armanckerdiş awankerdişê komelê demokratîk o. Aştî û komelê demokratîk yeno manaya ke her welatij bi hawayêko azad xo îfade bikero. Eke merdimî nêeşkê bi ziwanê xo qisey bikerê, aştî û komelê demokratîk zî mumkin nîyo. Ganî vernê de no bêro awankerdiş. Ganî komel na kampanya berê rayapêroyî û rojeve de verdo. Eşkenê destek bidê. Mea huqûqnasî na kampanya da destpêkerdiş. Ma do bi îmzaya xo muracatê meclîs bikerê.”