HABER MERKEZİ-  SOHR, rejimin çöküşünden bu yana yüzlerce kişi intikam ve mezhepsel nedenlerle katledildiğini sistematik şiddet ve cezasızlığın arttığını duyurdu.  

 

8 Aralık 2024 tarihinde Baas rejiminin çöküşünden bu yana Suriye, devlet kurumlarının neredeyse tamamen dağılması ve adalet mekanizmalarının çökmesiyle birlikte, bir şiddet ve intikam ile mezhep temelli suç dalgasına girdi. Bu durum, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) tarafından da belgelenmiş durumda.

 

Sahadaki veriler, siyasal, dini veya toplumsal gerekçelerle sivilleri hedef alan ihlallerin genişlediğini; yasaları uygulayabilecek herhangi bir otoritenin yok denecek kadar az olduğunu gösteriyor. Bu da cezasızlığın yayılmasına ve toplumsal barışın temellerinin aşınmasına yol açıyor.

 

Yüzlerce katliam kayda geçti

 

SOHR, yaptığı açıklamada, 2024’ün sonundan bu yana intikam amaçlı katliamlarda ciddi bir artış yaşandığını bildirdi. Aşırı şiddet içeren yüzlerce katliam kayda geçti. Bu katliamlarda doğrudan silahlı saldırılar, zorla kaybetme ve kimlik temelli infaz amaçlı yöntemler kullanıldı. Bu olaylar, ülkedeki güvenlik durumunun kırılganlığını, toplumsal bölünmüşlüğün ve mezhepsel gerilimin sürdüğünü, yasal caydırıcılığın yokluğunu gözler önüne seriyor.

 

Can kaybı bilançosu

 

Rejimin çöküşünden 8 Kasım 2025’e kadar olan dönemde, gözlemevi 22’si çocuk, 40’ı kadın olmak üzere toplam 1301 kişinin infaz ve intikam katliamlarında yaşamını yitirdiğini belgeledi. Bu katliamlar Dera, Şam, Humus, Halep, İdlib, Lazkiye, Tartus, Hama ve Dêrazor illerini kapsıyor. Verilere göre: Aralık 2024’te 160 kişi, Ocak ayında 194 kişi, Şubat’ta 113 kişi, Mart’ta 144 kişi, Nisan’da 137 kişi, Mayıs’ta 110 kişi, Haziran’da 105 kişi katledildi. Yılın ikinci yarısında da şiddet olayları sürdü. Temmuz’da 92, Ağustos’ta 97, Eylül’de 70, Ekim’de ise 67 kişi hayatını kaybetti. Kasım ayının sekizinci gününe kadar ise 12 kişinin yaşamını yitirdiği kaydedildi.

 

Gözlemevinden çağrı

 

SOHR, bu katliamların artık münferit olaylar olmaktan çıktığını, sistematik bir şiddet biçiminin parçası haline geldiğini belirterek, bunun intikam ve karşı şiddet döngüsünü derinleştirdiği uyarısında bulundu. Açıklamada “Tarafsız soruşturmaların ve yargı süreçlerinin yokluğu, cezasızlık ortamını güçlendiriyor ve adalet kurumlarına olan güveni zedeliyor” denildi. Gözlemevi, sivillerin korunması için acil uluslararası müdahale, bağımsız ve şeffaf soruşturmaların açılması, geçiş dönemi adalet mekanizmalarının güçlendirilmesi, toplumsal uzlaşı programlarının desteklenmesi ve sivil toplum kuruluşlarının ihlalleri belgeleyip mağdurlara destek verebilmesi çağrısında bulundu.

 

Ayrıca, hukukun üstünlüğünün yeniden tesis edilmesi ve hesap verebilirliğin güçlendirilmesinin, Suriye’de kalıcı barışın sağlanması ve toplumun on yılı aşkın süredir süren ihlallerin tekrarından korunması için temel koşullar olduğu vurgulandı.