ANQARA - Parlamentera DEM Partî Newroz Uysal Aslan ard ziwan ke goreyê ruhê prosesî ganî mesela “di huqûqî” peynî bibo û va: “Her vurnayîşo ke yeno kerdene mîyanê xo de bêtêduştîya neweyî virazeno. Welat de wareyê ceza û înfazî de krîzêko qanûnî yê bêtêduştî est o. Ganî qanûn goreyê kodê huqûqî yê prosesî bibê.”

 

11ine pakêta dadgehî ya ke Komîsyonê Edaletî ya Meclîsî ra derbas bîye de madeyê 27ine derheqê sererastkerdişê Covîd-19ine rê tahliyeyê gumanbaranê sucê gird ê hemverê cinî û tutanê ke ameybî tepiştiş, akerdêne. Zordarîya raya pêroyî ser o komîsyon peyser game eşt. Reaksîyonan ser o madeyê 27ine ame tengkerdene û ame eşkerakerdene ke ê kesê ke sucê hemverê cinî û tutan kerdê ci ra feyde nêgînê. Pakêta dadgehî de bi taybetî derheqê binpaykerdişê heqan ê tepişteyanê sîyasî ser de sererastkerdişî nêbî.

 

Parlamentera DEM Partîyî ya Şirnexî Newroz Uysal Aslan derheqê 11ine pakêta dadgehî de qisey kerde. Newroz Uysal va: “Sucê hemverê cinî, kurdî, elewî, tutan bi serran dewam keno. Her tim metodê sucdarkerdişê cinî û tutan cezakerdişê cinî û tutan ameyo domnayîş.”

 

Newroz Uysal Aslan eşkerayîye da ke yew problemê gird ê sîstemî nika zordarî ser pawitişê heqan, azadîya fikr û fehmî û rêxistinbîyayîşî yo û va: “Raste rast derheqê azadîya fikr û fehmî de sererastkerdiş çinbo zî madeyê 20, 23 û 30ine de wina eşkeno bêro destgirewtiş. Çarçeweya nê de heqê kombîyayîş, çalakî, protestoyî û rayîrşîyayîşî yenê astengkerdene û suc yenê dîyene. Madeyê 30 û dewamê ci de rîsk est o ke nê bibê hacetê zordarîye.”

 

‘Tepişteyî terkê mergî kerdî’

 

Newroz Uysal Aslan dîyar kerd ke her roje hîrê cinî yenê qetilkerdene, merdişê gumanbar zêde benê û va: “Sebebê nê nêbîyayîşê mekanîzmayanê ke vernîya înan gêno yo. Yew bandorê tewr gird zî sîyasetê bêcezakerdişî yo. Semedê cipersayîş, dîyayîşê gumanbaran ganî muhakemekerdişêk bi bandor bibo. Demê Covîd-19 vejîyaye, semedê kêmkerdişê rîskê merdişî zîndan de nê qanûnî ameyî peydakerdene. La o dem zî tepişteyê sîyasî terkê merdişî ameybî kerdene. La hetê gumanbaranê ke tewrê sucê hemverê cinî, tutan, şîdetê cinîyan ser û tutan bîyîne, desteştişê cinî û tutan ser kerdî no nêame kerdiş. O dem ma nê zaf rexne kerdbî. Ewro madeyê 27ine ya pakêta ke anê zî bi madeyê Covîd-19î ra yew a.”

 

‘Ver bi hetêk ke potansiyelê rîskî awan keno beno’

 

Newroz Uysal Aslan feshkerdişê Peymana Stenbolî û caardişê qanûnê 6284 zî ard vîr û va: “Îqtîdaro ke qetilkerdişê cinîyan çin hesibneno û 10 serranê ke berê zî sey ‘serra keyeyî’ îlan kerd. No zî rîsk virazeno ke cinî asayîş de nîyê.”

 

‘Huqûqêko ke çinbîyayîşê kurdan ser o virazîyayo’

 

Newroz Uysal Aslan va: “Bi venga 27ê sibate ya Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî ra ganî dewlete vurnayîşê qanûnî bikera. No proses proseso ke aştî û çareserî hedef gêno yo. Parçeyêko gird ê problemê huqûqî nêçareserbîyayîşê mesela kurdî ra vejîyeno. Ganî qanûn goreyê kodê huqûqî yê prosesî bibê. Karakterê huqûqî serê înkar û çinbîyayîşê kurdan virazîyayo. Ganî prosesê qanûnî goreyê kodê huqûqî bêrê awankerdiş.”