
‘Ganî kurdkî bibo ziwanê fermî’
- 11:24 27 Êlule 2025
- NAROJANE
Neslîhan Kardaş
WAN - Hemsereka Komeleya Melayan Esma Alici derheqê muhîmîyê ziwanê dayîke de qisey kerd û va: “Çarine ayeta sureyê Îbrahîm de yeno vatiş ke her pêxember qewmê xo dir bi ziwanê xo qisey keno. No zî yeno a mana ke ganî ziwanê dayîke nêro astengkerdiş. Eksê çîyê ke Kuranê Kerîm de yeno vatiş, yeno kerdiş. Ganî êdî ziwanê kurdkî bibo ziwanê fermî ke ma nê prosesî de pîya bawer bikerê.”
Bi pêvajoya nû ya li Kurdistan, Tirkiye û Rojhilata Navîn hatiye destpêkirin re Gelê Kurd ji bo statuya zimanê xwe, perwerdehiya bi zimanê dyaikê daxwazên xwe tînin ziman. Dema perwerdehiya nû dest pê kir û bi vê demê re gel daxwazên xwe bi çalakî û bernameyan tînin ziman.
Hemsereka Komeleya Melayan Esma Alici û îdarekara KURDÎGEH’î Evîndar Akbulut derheqê muhîmîya ziwanî de ercnayîş kerd.
‘Ganî ziwanê ma bêro qebûlkerdiş’
Hemsereka Komeleya Melayan Esma Alici wina qal kerd: “Şarêk ancax bi ziwanê xo eşkenê bîyaye bikerê. Her merdim her şar xo bi kultur, ziwanî nas keno û aver beno. Nika hewcedarîyê şarî pîl ziwan o. Ganî ziwan azad bo û bêro qebûlkerdiş. Bîyayîşê şarî ziwanî ser o awan beno. La ma ewro ewnîyenê astengî est ê. Nê astengî tena problemê şarê kurdî nê, pêro şaran o. Qedexekerdişê ziwanêk semedê pêro şaran kêmî yo. Ganî her kes nê rê baldar bo, wayîrê ziwanê xo vejîyo.”
‘Ganî bibo ziwanê fermî’
Esma Alici dewam de wina va: “Sîstem xo ziwan, kultur û dînê şarî ser o dano dewamkerdiş. La ma vînenê ke çîyo ke goreyê dînî şêro, çin o. Çarine ayeta sureyê Îbrahîm de yeno vatiş ke her pêxember qewmê xo dir bi ziwanê xo qisey keno. No zî yeno a mana ke ganî ziwanê dayîke nêro astengkerdiş. Eksê ci çîyo ke Kuranê Kerîm de yeno vatiş, yeno kerdiş. Ganî ziwanê kurdkî bibo ziwanê fermî ke ma nê prosesî de yewbînan rê bawer bikerê. Ganî her kes semedê ziwanî wurzo lingan ser û wayîrê ziwanî vejîyo.”
‘Ziwanê ma pîroz o’
Îdarekara Komeleya Averşîyayîşê Kultur û Ziwanê Kurdî (KURDÎGEH) Evîndar Akbulut zî wina va: “Senî ke welat û herre semedê şaran pîroz o, ziwan zî pîroz o. Ganî perwerdeyê bi kurdkî bêro dayîş, statu bêro dayîş. Wazenê ziwanê ma çin bikerê. Çinbîyayîşê ziwanê kurdkî yeno manaya çinbîyayîşê cinî, şar û ciwanê şarê kurdî. Yanî bi no hawa wazenê şarî çin bikerê. Şarê kurdî wazeno ke xo bi ziwanê xo îfade bikero. Komîsyon do demê dayîkê aştîye bi kurdkî qisey kenê, yenê astengkerdiş. Asîmîlasyon û qedexe dewam keno. Heta ke no dewam bikero do proses bi sernêkewo. Ganî statu semedê kurdkî bêro dayîş. Yan zî tu alternatîf qîmî nêkeno.”