Elfazî Toral

 

STENBOL- Endama Komîsyona Heqanê Multecîyan a Şaxa ÎHD'yî ya Stenbolî Gulseren Yoler bale ante binpêkerdişê heqan yê rayîrê koçberîye de hemverê cinan û domanan û va: "Seba ke selahîyetdarî hemverê nê problemî de berpirsîyarîya xo bi ca bîyarê û hîsgêrîyê komelkî awan bibo ma do bixebitî."

 

Bi mîlyonan kesî seba şer, pêrodayîş û şîdetî bi zor hetê welatanê xo yenê rakerdene. Kesê koçberî bi xeylêk binpêkerdişan reyde yenê rî bi rî. Cinî û domananê ke tewr zaf teda û desteştişî vînenê nê yê. Cinî hem rayîrê koçberîye de hem zî cayê ke koçber benê de bi xeylêk binpêkerdişanê heqan reyde yenê rî bi rî. Endama Komîsyonê Heqanê Multecîyan ê Şubeyê Komeleya Heqanê Merdiman (ÎHD) a Stenbolî Gulseren Yoler derheqê na babete de qisey kerd.

 

Têkoşînê hemverê şîdetî 

 

Gulseren Yoler va ke problemê multecîyan problemêk mîyanneteweyî yo û va merdimê ke benê multecî bi zor hetê welatanê xo ra yenê dûrvistiş. Gulseren Yoler wina va: "Seba şer, rijnayîş, feqîrî, pêrodayîşan merdimî mecbur benê welatê xo terk bikê û koçî cayanê bînan bikê. Ewro bi mîlyonan kesî seba xo ca gêrenê. No seraneserê dinya de bîyo rewşêka hemverê multecîyan. Hem vernîgirewtişê multecîyan nîno padayîş, hem zî vernîgirewtişê hemverê multecîyan yeno padayîş. Multecî hetê heqanê xo ra yenê bêparverdiş. Şertê negatîfî her tim paweyê înan o. Hemverê zor û zehmetiyan têkoşîn kenê. Ganî no tabloyê dinya bivuryo."

 

Merdimî xo nêresnenê heqanê bingehîn

 

Gulseren Yoler îfade kerd ke hetê welatanê ke tewr zaf multecî hewêneno Tirkîya ya û wina dewam kerd: "Tena demê şerê Sûrîye nê, verê zî Tirkiye derbasbîyayîşê transît de bî. Hetê xeylêk welatanê Asya, Afrîka ser o multecî Tirkîya ra derbasê Ewropaye benê. Nê prosesî de zî Tirkîya de manenê. No bi koçberîyanê Sûrîye reyde tay vurya. Seba kesanê ke hetê Sûrîye ameyî binê nameyê pawitişê demkî de statuyê huqûqî nas kerd. Na statuya demkî seba xoresnayîşê heqê perwerde, weşîye û vernegîrewtişê dersînorkerdişî bî. Seba ney zî şîyayîşê înan yê welatanê bînan zehmet bî. Nê warî de multecî heqanê bingehîn de problem ciwîyenê. Tirkîya de bi mîlyonan multecî est ê. Hema hema heme multecî zî problemê cidî ciwîyenê."

 

‘Cinî û domanî teda vînenê'

 

Gulseren Yoler bale ante binpêkerdişanê heqan yê rayîrê koçberîye ke cinî û domanî yenê rî bi rî û va: "Cinîyê multecîyan rê rayîrê fuhuşî akenê. Multecîyê Tirkîya xo nêeşkenê biresnê heqanê xo. Heqê starbîyayîşî yê huqûqê mîyanneteweyî de yenê naskerdiş, nînê dayîş. Heqê multecîyan çin yenê hesibnayîş. Nimûne Tirkîya de hemverê cinîyan û domanan de teda û desteştiş est o. Ma nê zanenê. Demanê peyênan de vejîyayî televîzyonan. Nêweşxaneyan de seba şîyayeyan nêeşkenê bidê, esîr yenê girewtiş. Ma hewl danê hîsgêrîyê komelkî awan bikê."

 

'Ma do seba hîsgêrîyê komelkî bişuxilyê’

 

Gulseren Yoler 20ê Hezîrane Roja Multecîyanê Dinya ard vîr û wina qedêna: "Bi wesîleya na rojê ma sey Komîsyonê Heqê Multecîyan ê ÎHD'yî bi Tora Paştdayîşê Multecîyan reyde bi bernameyan bale biancê serê problemanê multecî ke ciwîyenê. Ganî madeyê cografya yê Peymana Cenewreyî ya 1951î bêrê wedaritiş. Merkezê açarnayîşî sey zîndananê. Îdiayê îşkence û binpêkerdişê nêbaş est ê. Seba ney problemê cidî yenê ciwîyayene. Ganî bi taybetî vernegirewtişê nê bêro kerdiş. Seba ke selahîyetdarî hemverê nê problemî berpirsîyarîyê xo bica bîyarê û hîsgêrîyê komelkî awan bibo ma do bixebitî."