Semedê agêrayîşê Efrînî tedbîrê ke yenê girewtiş qîm kenê?

  • 10:41 14 Nîsane 2025
  • NAROJANE
 
Derya Ren
 
RIHA - Hemverfeka Rêxistina Heqê Merdiman ê Surîye-Efrînî Zeyneb Suleyman da zanayîş ke badê mutabakatê mabêne hukmatê Şam û QSD’yî de ameyo îmzakerdiş, Efrînî agêrenê cayê xo û va: “Agêrayîşê semedê Efrînî est ê. La semedê ê agêrayîşan asayîşo zêde nêameyo girewtiş. Na babete de ganî rêxistinê mîyanneteweyî tedbîran bigîrê.”
 
Tirkîya û komê paramîlîterî yê girêdayeyê ci 20ê çeleyê 2018ine de hêrişê Efrînî kerdî. Hêrişî de 79 teyareyê şerî, bi hezarna leşker û komê paramîlîter ca girewtî. Bi seyan kesî dinyaya xo bedelnayî, bi hezaran kesî birîndar bîyî. Wareyê tarîxî yê bajarî ameyî texrîbkerdiş, darê zeytûnan ameyî birnayîş. Badê hêrişan Efrîn de remnayîşê cinîyan, îşkence, xesp, cînayetî rî dayî û HTŞ’yî û dewletê emperyalî 8ê Kanûna 2024ine de Rejîmê Baasê yê 61 serrî rijna.
 
Mabêne QSD û hukmatê Şamî de mutabakat
 
Rijnayîşê rejîmê Baasî dir derheqê ameyoxê Sûrîye de endîşe zêde bî û mabêne Hêzê Demokratîkî yê Sûrîye (QSD) û hukmatê Şamî de 10ê Adare de mutabakatê 8 made ame Îmzakerdiş. Mutabakat de madeyê ‘pêro sûrîyeyije ke cayê xo ra bîyê, agêrê herra xo ser û no hetê dewleta sûrîye ra pê bêro’ ca girewt. Nê dir hêvîya şaran ê agêrayîşê herra xo ser newe ra zergûn bî.
 
Hemverfeka Rêxistina Heqê Merdiman ê Sûrîye-Efrînî Zeynep Suleyman derheqê babete de ajansê ma rê qisey kerd.
 
‘Problemî dewam kenê’
 
Zeynep Suleyman da zanayîş ke îşxalkerdişê Efrînî kewto serra 8ine û nê 8 serran de xeylêk binpaykerdişê heqan, îşkence, remnayîş, desteştişî qewimyenê. Zeynep Suleyman wina va: “Kewtişê rejîmê Baasî dir, awankerdişê ke herra xo ser koçê Şehbayî kerdibî, reyke bîn uca ra zî koç kerdibî û cayê binê kontrolê Îdareyê Xoserî de bica bibî. Kewtişê rejîmê Baasî her çiqas şarî dir hêvîyêk awan kerdibî zî nê hêvî veng vecîyayî. Semedo ke Efrîn de binpaykerdişî dewam kerdêne. Hukmato newe hema derheqê remnayîş, destdergî, talan, îşkenceyê Efrînî de tu cigêrayîş nêkerdo.”
 
‘Hema bi ters ê’
 
Zeynep Suleyman va, hema Efrîn de merdimê tepişte est ê û va: “Ma bi pêro efrînijan rê hêvî kenê ke agêrê herra xo ser. Bi mutabakato ke ameyo îmzakerdiş, ame vatiş ke do xeylêk çî bivuryê la wina nêbî. Şar hema terseno. Heqê înan hema nêameyo pawitiş.”
 
‘Ganî tedbîrî bêrê girewtiş’
 
Zeynep Suleyman dîyar kerd badê mutabakatî bi hezaran kesî agêrayê Efrîn û va: “Agêrayîşî est ê. La hema tedbîrê asayîşî baş nêameyê girewtiş. Nê hetî ra ganî rêxistinê mîyanneteweyî tedbîran bigîrê. Hema şar bi tirs o. Semedo ke hema hedîseyê dizdî, talan, destdergî dewam kenê. Nê semedî ra ferz o ke tedbîrî bêrê girewtiş.”