15 Mayıs 2006: Kürt Dil Bayramı

  • 09:03 15 Mayıs 2024
  • Tarihte Bugün
 
İlk Kürtçe Dergi Hawar’ın, Suriye’nin başkenti Şam’da yayın hayatına başladığı tarih olan 15 Mayıs, 2006 yılında TZP Kurdî tarafından Kürt Dil Bayramı olarak ilan edildi. 
 
İlk Kürtçe dergi Hawar, 15 Mayıs 1932’de Suriye'nin başkenti Şam'da yayınlanmaya başladı. Dergi toplamda 57 sayı ile 1943 yılına kadar varlığını sürdürdü. Celadet Ali Bedirxan tarafından Şam'a yerleştikten sonra çıkarılan derginin ilk 23 sayısı hem Latin hem de Arap alfabesiyle basıldı, ancak 24’üncü sayıdan itibaren yalnızca Latin alfabesiyle yayınlandı. Dergi son sayısını 15 Ağustos 1943 yılında çıkardı. Derginin sayıları daha çok Kurmancî lehçesi ile basılmış olsa da içinde hem Soranî  hem de Zazakî kullanıldı.
 
Derginin tüm sayıları, Fırat Ceweri tarafından bulunarak 1998 yılında yeniden basıldı.
 
Hawar Dergisi’nin ilk sayısının tarihi olan 15 Mayıs, 2006 yılında TZP Kurdî tarafından da Kürt Dil Bayramı olarak ilan edildi ve o günden bu yana da etkinliklerle kutlanıyor.  yılından bu yana her yıl Kürt Dil Bayramı olarak kutlanıyor.
 
Tarihte bugün gelişen diğer olaylar şöyle:
 
1992: Kadınlar Muğla’nın Ula ilçesinde ve Kütahya’nın Simav ilçesinde iki öğrencinin intihara sürüklenmesine yol açan bekaret kontrolünü, Ankara Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) önünde “Zarlı namus anlayışına hayır” pankartlarıyla protesto etti. Çoğunluğunu lise ve üniversite öğrencilerinin oluşturduğu kadınlar, yakalarında ve ellerinde “Zarlı namus anlayışına hayır”, “Bedenimiz üzerindeki denetim hakkı bize aittir”, “Bedenimiz notlandırma sisteminin bir parçası değildir” yazılı dövizler taşıdı. İstanbul’da da bir grup kadın, intihar eden öğrencilerin okuduğu okulun müdürü hakkında suç duyurusunda bulundu; Milli Eğitim Müdürlüğü önünde “Ölü ya da diri bekaret kontrolüne hayır” yazılı pankart açtı. 
 
2019: HDP Gençlik Meclisi üyeleri akşam saatlerinde Sûr ilçesinde bulunan Ongözlü Köprü'de mumlarla "Bijî berxwedana zindanan" yazdı. Çevrede bulunanlar da alkış ve zılgıtlarla eyleme destek verdi. 
 
Açlık grevlerine ve ölüm oruçlarına dikkat çekmek amacıyla Amed’in Sûr ilçesinde bulunan Ongözlü Köprü'de, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Amed Gençlik Meclisi üyeleri mumlarla köprüde "Bijî berxwedana zindana" yazdı. Gençler "Bijî berxwedana zindana", "Direne direne kazanacağız", "Leyla Güven rûmeta me ye", "Her der zindan, her der berxwedan" sloganları atarak, zılgıt ve alkışlar ile greve dikkat çekti.
 
2019: Sistematik şiddet gördüğü erkeği özsavunmasını kullanarak öldüren Namme Öztürk’e yargılandığı davada verilen hapis cezası üzerine İstinaf Mahkemesi’ne başvuru yapılmıştı. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1’inci Ceza Dairesi’nde görülen duruşmada mahkeme heyeti Namme'nin tahliyesine karar verdi. Tahliye edilen Namme’yi kadınlar, Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi önünde ellerinde çiçekler ile karşıladı.
 
2022: Barış Annesi Türkiye İldem Mêrdîn’in (Mardin) Qoser (Kızıltepe) ilçesinde hayatını kaybetti.