7 Mayıs 1748: Olympe de Gouges doğdu

  • 09:10 7 Mayıs 2024
  • Tarihte Bugün
 
7 Mayıs 1748'de doğan asıl adı Marie Gouze olan, ancak eşinin ölümünden sonra kendine yakıştırdığı isimle Olympe de Gouges, oyun yazarı, feminist ve kadının insan haklarının güçlü bir savunucusu. Fransız Devrimi'nin hemcinsleri için sözde kalmasına olan öfkesini, dönemin ünlü erkek politikacılarına karşı, ısrarla haykırması yolunun sonu giyotine çıkarsa da kadınlar giyotinle idam edilebiliyorsa politikada (parlamentonun) da yollarının açılması gerektiğini savundu.
 
Fransız Devrimi'nin akabinde yayınlanan İnsan Hakları Bildirgesi'nin eleştirel bir paranteze alarak bir kopyasını yazdı. Metinde tüm insanlar ve yurttaşlar (citizen) için çekinmeden kullanılan "man" vurgusunu "woman" yapmak, meselesinin ne olduğunu anlatmak için basit ve yeterliydi. Giyotinle idam edildiği tarihe kadar bıkmadan politik sözünü söyleyen, cinsiyet rejimine kafa tutan, erkek egemenliğinin amansız eleştirmeni Olympe, köleciliğe karşı görüşlerini yüksek sesle dillendirmekten çekinmedi. Eşitlik mücadelesinde özgürlüğü birincil bir konu olarak gördü. Yalnızca kadınların erkeklerle her konuda ve tastamam aynı haklara sahip olması için değil çocukların, kölelerin hakları için de mücadele etti. Kadınlar için boşanmanın kolaylaştırılması, velayet hakkı, evlilik dışı ilişkilerden doğan çocukların "meşru" hakları, idam cezasına karşı yaşam hakkını savunma gibi konularda yazılar yazdı.
 
Eşit haklar konusundaki ısrarlı savunusu, erkeklere doğrudan hitap eden ve sorgulayan eleştiri tarzı birçokları için karın ağrısı oldu. Olympe diliyle soracak olursak "Erkekler, adil olma kapasiteniz var mı? Bu, soru sahibi bir kadının sualidir; eninde sonunda haklarından mahrum edemeyeceğiniz."
 
Tarihte öne çıkan diğer önemli olaylar şöyle:
 
2015: Mahabad'da çalıştığı otelde İran istihbarat birimi üyelerinin tecavüz girişimlerine karşı otelin dördüncü katına çıkarak intihar ettiği iddia edilen 26 yaşındaki Ferinaz Xosrawanî için eylem başlatan halk, Tara Oteli'ni ataşe verdi.
 
2016: Her yıl Mayıs ayının ilk Cumartesi günü, Kadın Motosiklet Sürücüleri Günü olarak dünyada ve birkaç yıldır da Türkiye’de kutlanıyor. Amaç, yollarda kadın motosiklet sürücülerinin varlığını hatırlatmak, kadınları motosiklet kullanmaya teşvik etmek. Kadın motosikletçilerin sayısı arttığında, bütün kadın sürücülerin bundan fayda sağlayacağı umut ediliyor. 
 
2018: Tunus'ta yerel seçimlerde Nahda Hareketi’nin adayı olan Suad İbrahim, başkent Tunus'un belediye başkanı oldu. Oyların yüzde 33,8'ini alan Suad, ülke tarihinde ilk kadın başkent belediye başkanı oldu.
 
2019: Ankara Barosu Kadın Hakları Merkezi, Baro'nun Eğitim Merkezi Konferans Salonu'nda "Tüm yönleriyle nafaka" konulu panel düzenledi.
 
2020: Rosa Kadın Derneği, işçileri izin kullanmadan çalıştıran ve kadın karşıtı davranışlarda bulunan ŞOK market mağazalarını, sosyal medya hesaplarından teşhir ve boykot etti.
 
2020: Almanya'nın Frankfurt kentinde Avrupa Kadın Dayanışması’nın çağrısı üzerine çok sayıda kadın kurumu bir araya gelerek kadına yönelik şiddeti protesto etti.