Sibel Özalp

 

İZMİR - Çocuk yaşta evlendirilen, göç, yoksulluk ve Kürt Alevi kimliğinden dolayı ayrımcılığa maruz kalan Fadime Kocakaya, hiçbir zaman elden bırakmadığı mücadelesini siyasi parti çalışmalarıyla da ileriye taşıyor. SHP ve HADEP ile başlayan kadın mücadelesine HDP ile devam eden Fadime, "Çocukların evlendirilmemesi için mücadele edeceğim" diyor. 

 

Çocuk yaşta evlendirilen Fadime Kocakaya, cesaret ve direniş ile harmanlanan topraklardan İzmir'e uzanan bir yaşam öyküsünün sahibi. Maruz bırakıldığı şiddet, yoksulluk, ayrımcılık, ötekileştirilmeye karşı direnen Fadime, kadın mücadelesinde aktif şekilde rol alıyor. 

 

'Anadilimiz yasaklıydı' 

 

Babası Maraş Elbistanlı, annesi Malatya Kürecikli olan Fadime, 13 kardeşten üçüncüsü olarak Elbistan'da dünyaya geldi. Doğduğu dönemde kız çocuklarının okula gönderilmediğini belirten Fadime, 5'inci sınıftan sonra okula devam edemiyor. Okula devam ettiği süreçte de birçok zorlukla karşılaşan Fadime, "Kışın tezek kolumuzun dibinde ayakkabımız olmadan okula giderdik. Okula gidiş yolunun sıkıntılı olduğu yetmiyormuş gibi bir de ana dilimizle konuşma yasağı vardı. Kürtçe konuşamıyorduk. Hangi çocuk kendi ana diliyle konuşursa tek ayaküstünde durma, cetvelle vurma gibi cezalar veriliyordu" diyor. 

 

'Çocuğum vardı ama ben kendim çocuktum'

 

O dönemde hemşirelik ve öğretmenlik için sınava girmenin yeterli olduğunu ve beşinci sınıftan sonra babasının Antep'te okula kaydını yaptığını anlatan Fadime, toplumsal baskılar yüzünden okula gidemiyor. Ailenin diğer üyeleri tarlada çalışırken Fadime de ev işlerini yapıyor ve kardeşlerini büyütüyor. 14 yaşındayken evin bütün yükü omuzlarına bindirilen Fadime, "Büyümüşsün gözüyle bakılıyordu ve bir gün bir erkekle tanıştırıp evlendirdiler. Evlilik değildi tabi ki. Çocuk evliliğini asla kabul etmiyorum. Şu anda da var. Kendi evladını başkasının yanında hizmetçi olması için bir köle gibi veriyorlar. Ben o yaşta ev işinden arta kalan zamanlarda sokakta oyun oynuyordum. Bunun adı evlilik değil. 14 yaşında evlendim, 15-16 yaşında anne oldum. Çocuğum vardı ama ben kendim çocuktum. Çocuğa nasıl bakacağımı bilmiyordum" diyerek maruz kaldıklarını anlatıyor.

 

'Mücadele çok güzel bir şey'

 

Evlendirildiği erkek 7 yıl sonra askere gidince bu kez de yalnız başına 2 çocuğa bakmak zorunda bırakılan Fadime, "Yoklukla mücadele ettim. Eşim evin inşaatı bitmeden gidince, köylünün yardımıyla tamamladık. Maddi, manevi, yaşamsal açıdan her tür zorlukla karşılaştım. Bu zorluklarla mücadele ederken mücadelenin güzel bir şey olduğunu her defasında bir kez daha anlıyordum" diye kaydediyor. 

 

'Benim Kâbe'm insandır'

 

1977 yılında ailesiyle İzmir'e taşınan Fadime, bu kez yoksulluğun, ötekileştirilmenin şiddetine maruz kalıyor.  "Zaten birçok sıkıntı yaşamışız. Kadın olduğumuz için, Kürt olduğumuz için. Bir de İzmir'e gelince Alevi olduğumuz için ezilmeye başladık" diyen Fadime, metropole geldiklerinde Kürt ve Alevi olduklarını söyleyemediklerini anlatıyor. "Beş çocuğumu da büyütürken onlara Alevi olduğumuzu söyleyemedim. Çocuklar büyüdükten sonra kendilerini tanıdılar. Oysa şu an Kürt ve Alevi olduğum için gurur duyuyorum. Alevi demek can demektir, insana değer vermektir. Kültürünü gerçekten yaşatan bir Alevi'ye 'Kâbe nerede?' diye sorsanız 'Benim Kâbe'm insandır' der" diyerek kültürüne dönük saldırılara karşı verdiği mücadeleyi özetliyor. 

 

'Oğlum susmadı ve bir gün çıkıp gitti' 

 

En büyük oğlu Erdal'ın lisede kendi kimliğinden dolayı haksızlık ve çelişkilerle karşılaştığını, ardından 1990'ın Mayıs ayında PKK'ye katıldığını kaydeden Fadime oğlunun baş kaldırış hikayesini de şu şekilde anlatıyor: "Çocuk yaşta evlendiğimden dolayı beraber büyüdük. Tüm sorunları beraber çözerdik, Kürtçe bilmezdi ama öğrenmeye başlamıştı. Bana sürekli 'Daye' derdi. Biz Dersim'de katledildik, Maraş'ta katledildik, Sivas'ta yakıldık. Hep sustuk. Ancak Erdal susmadı ve bir gün çıkıp gitti."

 

'Kadın mücadelesinde yer almaya devam edeceğim'

 

Erdal'dan önce Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) çalışmalarında yer alan Fadime 1997'de Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) ile tanışarak Kürt siyasetinin kadın çalışmalarında yer aldı. O süreçten bu yana da çeşitli komisyonlarda görev alan Fadime, şu an HDP İzmir Karabağlar ilçe yönetiminde. Kürt siyasetinde yer almanın kendisine kazandırdıklarını anlatan Fadime şunları kaydediyor: "Geçmişten bugüne kadar her kadına yaptıkları gibi benim de önümü kesmeye çalıştılar. Ne okuttular, ne evleneceğim yaşı bana sordular. Şu anda ayaklarının üzerinde durmaya çalışan her kadını engellemeye çalışıyorlar. Hiçbir erkek bilinçli kadına tahammül edemiyor. HDP, kadına değer veren bir siyasi parti. Kadınlar kendilerini rahat ifade edebiliyorlar. HDP içerisinde çocuk yaşta evliliklerin önüne geçmeye ve kadın mücadelesinde elimden geldikçe aktif rol almaya devam edeceğim."