Sema Çağlak   

 

BİNGÖL - Hayvanların bakım ve sağımı için yaylalara çıkan berivanlardan Zozan Uvat, “Artık biz bu işe ve yaşam tarzına alıştık” derken, kendilerine herhangi bir yardımın olmamasından da şikayetçi. 

 

Kuraklıkla geçen yaz ayları en fazla berivanları zorluyor. Bingöl’ün Genç ilçesine bağlı Riz (Sağgöze) köyünde yaşayan berivanlar da kuraklıkla geçen yaz aylarından dolayı hayvanlarını otlatmak için dağların yüksek doruklarına götürerek otlatıyor. Berivanlar tüm yazı dağlık yerlerde ve yaylalarda geçiriyor. Besledikleri hayvanların sütünü satarak geçimini sağlayan berivanlar için süreç oldukça zorlu olsa da doğa ile bütünleşiyorlar. 

 

Doğayla başbaşa 

 

Her sabah erken saatlerde uyanarak hayvanlarla ilgilenen berivanlar aynı zamanda kurdukları çadırın bakımını da üstlenmiş durumda. Dağlarda oldukları süre boyunca doğayla yalnız kalan berivanlar, bütün vakitlerini burada değerlendiriyor, kapitalizmden uzan bir hayat sürdürüyor.   

 

Hayvancılıktan başka geçim kaynağı yok

 

20 yıldır bu işi yaptığını yaşam koşullarının zor olduğunu ama hayvancılıktan başka geçim kaynakları olmadığı için bu işe devam ettiklerini dile getiren Zozan Uvat, “Hayvanları otlanmaları için dağlık yerlere ve yaylalara götürüyoruz. Sabah erkenden saat 05.00’da uyanıyorum. İneklerimi besliyorum, onları sağıyorum. Daha sonra bulaşıkları yıkıyorum. Saat 09.00’da da  koyunlarımı besliyor ardından onları sağmaya başlıyorum. Yatana kadar hayvanlarla ilgileniyoruz. Koyunlara, kuzulara, ineklere bakıyoruz” sözleri ile günlerini özetliyor. 

 

‘Bu yaşam tarzına alıştık’

 

Her mevsim farklı bir zorlukla karşılaştıklarını ama artık bu koşullara alıştıklarını söyleyen Zozan, “Yaptığımız işte her türlü zorluğu görüyoruz. Bazen su bulamıyoruz susuz kalıyoruz. Kışın daha zor oluyor. Çünkü hem yağmur yağıyor hem kar yağıyor. Bunlar da koşullarımızın daha da zorlanmasına neden oluyor. Kışın kendimizi ve hayvanları korumak için çabalıyoruz. Hava soğuk olunca soba yakıyoruz ama bu da bizi ısıtmaya yetmiyor. Ama artık biz bu işe ve yaşam tarzına alıştık. En çok su ve elektrik konusunda sorun yaşıyoruz. Köy köy, yayla yayla dolaşıyoruz” diyor. 

 

‘Bütün işlerimizi kendi başımıza görüyoruz’

 

Yıllardır berivanlık yaptıklarını söyleyen Zozan, yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Bütün işleri kendi başımıza görüyoruz. Başımıza gelen her şeyden biz sorumluyuz. Ben ve ailem birlikte çalışıyoruz. Herkes evinden uzakta. Yazın başka kışın da başka yere geçiyoruz. Yani mevsime göre yerimizi değiştiriyoruz. Her ay kendisiyle beraber bir şey getiriyor. Örneğin artık havalar soğumaya başlayacak ve onun da zorlukları olacak.”