VAN - Bahar aylarıyla beraber doğanın yeşile büründüğü bu günlerde, tohumlar toprakla buluşmanın sevincini yaşıyor. Tohumun ürün olma yolculuğuna ise kadınlar eşlik ediyor. 

 

Bahar aylarında doğa bereketinin kaynağı olan tohumlar, kadınların elinde toprakla buluşmaya devam ediyor. Serhat’ta önceki yılın ürün hasadından toplanan ve uygun koşullarda saklanan tohumlar çıkarılarak toprağa kavuşuyor. Van’ın birçok mahallesinde kadınlar toprağını önceki yıldan kalma otlardan temizleyerek, yerine fide ve tohum ekmeye başladı. Edremit ilçesine bağlı Eminpaşa ve Süphan Mahalleleri’nde çoğu müstakil evlerin önünde uzanan geniş alanda kadınlar, birçok sebze çeşidi ve yeşillik ekimine başladı. Karların erimesiyle birlikte bir branda yardımıyla bahçesinin bir köşesine fide için tohum eken Eminpaşa Mahallesi’nde yaşayan Fehime Anka, büyüyen fideleri daha sonra tek tek uygun zemin oluşturarak toprağa ekiyor. 

 

Yetiştirilen sebzeler hem yazın hem de kışın tüketiliyor

 

Bahçelerinde bulunan toprağın her türlü sebze ve meyve üretimine uygun olduğunu kaydeden Fehime, “Mahallede neredeyse tüm kadınlar meyve ve sebze üretimi yapıyor. Önceki yıldan sakladığımız tohumları baharın gelişiyle birlikte ekmeye başlıyoruz. Yetişen sebze ve meyveyi hem yaz hem de salamura, kurutmalık olarak kışın tüketiyoruz” diyor. 

 

Fidelere özel alan ayrılıyor

 

Üç hafta önce bahçesinin bir köşesine kurduğu küçük serasında salatalık çeşitlerini ektiğini söyleyen Fehime, önümüzdeki günlerde çeşitli tohumları daha ekeceğini aktarıyor.  Büyüyen salatalık fidelerini daha sonra bahçesinde oluşturduğu alana eken Fehime, “ Ektiğim fideler ürün elde edinceye dek burada kalacaklar. Ürünleri elde ettikten sonra yeniden üretmeye devam edeceğim. Yaz mevsimi süresince en az iki defa ürün kaldırabiliyorum” diye belirtiyor. 

 

‘TOKİ’ye taşınanlar mahalleye geri dönüyor’

 

Kadınların bahar aylarıyla birlikte iş yüklerinin arttığını ifade eden Fehime, daha önce mahalleyi terk edip TOKİ konutlarında yaşamaya başlayan ailelerin mahalleye geri döndüğünü kaydediyor. Fehime, “Van’da gerçekleşen depremlerin ardından TOKİ konutlarında taşınan yurttaşların birçoğu terk ettiği bahçesine tekrar geri dönerek üretime başladı. Başka birçok mahalleli ise ekonomik kazanç sağlamak için de sebze ve meyve yetiştiriyor. Üretiyor olmak çok güzel bir duygu. Her kesin bahçesini değerlendirerek yeniden üretmesi gerekir” sözlerini kullanıyor. 

 

Günün yorgunluğunu bahçede atıyor

 

Yetiştirdikleri sebzeleri bahçesi olmayan, ürün elde edemeyen mahalle sakinlerine de dağıttıklarını söyleyen Fehime, “ Ekonomik krizle birlikte özellikle sebze ve meyve fiyatları iki katını buldu. Üstelik hepsinde katkı maddesi bulunmakta ve bu katkı maddeleri birçok hastalığa davetiye çıkarmakta. Ancak bizim burada yetiştirdiğimiz meyve ve sebzelerimiz tamamen kendi üretimimiz olup doğal ürünlerdir. Bahçemle uğraşmak bana iyi geliyor, günün bütün yorgunluğunu bahçemde iş yaparak atıyorum” diye ekliyor.

 

‘Topraktan koparıldık’

 

Edremit ilçesine bağlı Süphan Mahallesi’nde yaşayan Zeynep Örek de yine evinin önünde bulunan bahçesine sebze ekimine başladı. Bahçeyi önceki yıldan kalan otlardan temizleyen Zeynep, sebze ekimine geçiyor. Kış hazırlığı için ayrı bir bölümde ekim yapan Zeynep, “Yaz mevsimi boyunca sebze ve yeşillik ihtiyacımızın yanı sıra kışlık ihtiyaçlarımızı da kaldırıyoruz. Toprağa nasıl davranırsan o da sana öyle bakar. Yaşadığımız sıkıntıların tamamı topraktan koparıldığımız içindir. Biz verimli bir ürün nasıl elde edilir? Hepsini annemizden, nenelerimizden öğrendik. Çocuklarımızı da ürettiğimiz doğal ürünlerle besliyoruz” ifadelerini kullanıyor. 

 

‘Sebze fiyatları yükseliyor, meyve almak lüks’ 

 

Ekonomik krizin en fazla etkilediği sebze fiyatlarına ilişkin de Zeynep, “Bir kilo domates halden 7 buçuk TL’den aşağı satılmıyor. Meyveyi almak ise hiçbir geliri olmayan biz aileler için zor. Giderek her şey çok pahalı oluyor. Aldığımız meyve ve sebzedeki katkı maddesinden kaynaklı ise yenilmiyor zaten. Ektiğimiz meyve ve sebzelerle hem kışlık salamuralarımızı hazırlıyoruz hem de yaz boyunca bahçeden tüm yeşillik, sebze ihtiyacımızı karşılıyoruz. Ekemeyen komşularımıza da dağıtıyoruz. Her kadın bir avuç toprağı da olsa değerlendirmeli” şeklinde konuşuyor.