Sobalar zamlara karşı yurttaşların alternatifi oldu
- 09:06 18 Ocak 2021
- Yaşam
VAN - Yeni yıla yeni zamlarla giren yurttaşın ısınmaya ulaşması neredeyse hayal olurken, Van’da doğalgaza yapılan zamlar nedeniyle yurttaşlar alternatif olarak sobaya yöneldi.
Türkiye’de pandeminin de etkisi ile ekonomik kriz derinleşirken, yurttaşlar 2021 yılına da gözlerini zamlar ile açtı. 2020 yılında birçok kişi “geçinemiyoruz” diyerek intihara sürüklenirken, hükümet yetkilileri ve AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan her seferinde yaptıkları açıklamalar ile ekonomik krizin olmadığını iddia ediyor ve açıkladıkları ekonomik paketler ile emekçiyi değil sadece sermayedarı kolladığını her fırsatta gösteriyor. Gıdadan sebzeye, elektrikten doğalgaza neredeyse iki katına çıkan faturalara karşı yurttaşlar isyan ediyor. Soğuk havanın etkili olduğu Van’da yurttaşlar temel ihtiyaç önceliğini ısınmadan yana kullanıyor. Artan elektrik ve doğalgaz fiyatlarına karşı alternatif olarak sobaya yönelen yurttaşlar evlerinin ancak tek bir odasının ısınmasını dahi göze almış durumda.
Fiyatlar hem cep hem de el yakıyor
Soğuk ve uzun kış günlerini daha dayanıklı olduğu için “turbo” olarak nitelendirilen sobaya yönelen yurttaş, fiyatların en uygunu bin 500 ile başladığını duyunca soluğu saç sobanın üretildiği Van Sobacılar Çarşısında alıyor. Sobaların hem üretildiği hem de satıldığı çarşıda sobanın her aparatına ulaşmak mümkün. Ayrıca turbo sobanın da ikinci eline bu çarşıda ulaşan yurttaş, sobaya sıfırının yarı fiyatına sahip olabiliyor.
‘Doğalgaza sadece zenginler ulaşabiliyor’
Soba fiyatları çeşidine göre değişirken, kimi soba fiyatları aparatları ile birlikte 350 TL’yi buluyor. Sokakta soba satıcısıyla pazarlık yaptığı sırada karşılaştığımız yurttaşlardan Altun Demir, “Doğalgazı zenginler kullanıyor, dar gelirler ise bundan yararlanamıyor. Sobaya bin 500 TL verdim. Borularını ve altına konulan saç ve şişlerini de bu sokaktan aldım. Sobadan memnunum, güzel kaliteli bir soba alırsan on yıl idare eder. Soba değil yaktığımız kömürün kaliteli olması lazım. Bu yıl devletin verdiği kömür kalitesiz ve yanmıyor. Ayrıca kömür almak zorunda kaldık. O da bize 3 bine mal oldu” diyerek devletin verdiği yakacak yardımına tepki gösteriyor.
Isınma ihtiyacı işkenceye dönüyor
Kent merkezine göre köylerde nüfus yoğunluğunun daha fazla olduğu Van’da yurttaşlar tercihten ziyade başka alternatif olmadığı için soba yakmak zorunda kalıyor. Öte yandan yurttaşlar, ısınma ihtiyacı sırasında birçok kazayla da karşılaşabiliyor. Özellikle sosyal yardımlaşmaların ücretsiz olarak dağıttığı kömürden çıkan karbonmonoksit gazı birçok yurttaşın yaşamına mal olurken, özellikle çocukların üzerine kaynamış su ve yemek dökülmeleri ile vücutta derin yanıklara neden olan kazalar da yaşanıyor. Sonuç itibariyle Van’da yurttaşların en temel ihtiyacı olan ısınma dahi işkenceye dönüşmüş durumda.