ANKARA-İHD Ankara Şubesi, 6 aylık İç Anadolu Bölge Hapishaneleri raporunu açıkladı. Rapora göre 980 sağlık hakkı ihlali tespit edilirken yanı sıra 408 işkence ve kötü muamele tespit edildi. 

 

İnsan Hakları Derneği Ankara Şube (İHD) Bugün 6 aylık İç Anadolu Bölge Hapishaneleri raporunu şube binalarında açıkladı. Raporu İHD Ankara Şube EşBaşkanı Nuray Çevirmen okudu. 

 

‘6 ayda 31 tutsak yaşamını yitirdi’

 

İHD’nin belirlemelerine göre tespit edilebildiği kadarıyla 2024 Temmuz-Aralık aylarında çeşitli cezaevlerinde en az 31 tutsak yaşamını yitirdi. Rapora göre 17 tutsak hastalıklar ve tedavi hakkının engellenmesi nedeniyle, 1 tutsak kaza nedeniyle, 1 tutsak gıda zehirlenmesi ve 12 tutsak’da şüpheli bir şekilde  yaşamını yitirdi. 

 

Açlık grevleri ve sağlık hakkı

 

İç Anadolu Bölgesinde 2024 yılı Temmuz-Aralık ayları içinde 4 cezaevindeki hak ihlallerine karşı en az 3 tutsak tarafından süresiz-dönüşümsüz açlık grevi yapıldı. İHD’nin 20 Nisan 2022’de açıkladığı verilerine göre, hapishanelerde en az 651’1 ağır olmak üzere en az bin 517 hasta tutsak bulunuyor. Raporda tespit edilene göre 2024 yılı Temmuz-Aralık ayları arasında İç Anadolu Bölge Hapishanelerinde en az 980 sağlık hakkı ihlali meydana geldi. Bu ihlallerin çoğu, tedavileri için tutsakların tam teşekküllü hastanelere sevklerinin engellenmesi, revire götürülmeme, sevklerin 6 aya yakın süre geciktirilmesi, ATK raporlarına rağmen tahliyelerin ertelenmesi, hijyen sorunları olarak yansıdı. 

 

408 işkence ve onur kırıcı uygulama

 

İHD’nin belirlemelerine göre yine  2024 Temmuz-Aralık Ayları içerisinde en az 408 ihlal meydana geldi. Ancak, Adalet Bakanlığı’nın bu konudaki verileri paylaşmaması, cezaevlerinde haberleşmenin sürekli olarak engellenmesi, haberleşmenin sıkı bir biçimde denetlenmesi, özellikle taşra cezaevlerinde haber alma konusunda yaşanan güçlükler, adli tutsakların yaşadıklarını basına, yetkili makamlara ve insan hakları örgütlerine iletmemesi nedeniyle işkence ve kötü muameleye maruz kalan tutsak sayısının belirtilen sayının çok üzerinde olduğu tespiti yapıldı. Bu işkence ve kötü muamelelerde en çok çıplak arama, sürgünler, gardiyanların tutsakları kışkırtmaya yönelik uygulamaları, özellikle kadın kapalı cezaevi Sincan’da fiziki işkence ve sözlü taciz rapora yansıdı. 

 

İKG kararlarıyla 169 ihlal

 

Gözlem Kurulu kararlarıyla tutsakların koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik haklarının da engellendiği belirtilerek, İç Anadolu Bölgesinde 14 tutsağa soruşturma açıldığı, 27 tutsağa disiplin cezası verildiği, 10 tutsağa hücre cezası verildiği, 1 yabancı uyruklu tutsağın “iyi halli” olmadığı gerekçesiyle izin hakkının engellendiği, 99 tutsağın İGK kararıyla koşullu salıverilme denetimli serbestlik hakları engellendiği ve bunlardan 3’ü tahliye süresini beklemiş ve 18 tutsağında infazları yakıldığı; 1 tutsağın hak ihlal için yaptığı başvuru gerekçe gösterilerek iyi hali kaldırılmış ve açıktan kapalıya alındığı rapordaki verilere yansıdı. Toplamda 169 hak ihlali tespit edildi.

 

Zorunlu sevk ve sürgün

 

Yine tutsakların zorla ailelerinden uzak yerlere sürgün edildiği tespit edildi. Bu sürgünler ise aileye hiçbir şekilde bilgi vermeden gerçekleştirilirken, ailelerin çoğu zaman ziyaretlere geldiğinde bu kararlardan haberdar oldukları belirtildi. En az 55 mahpus kendi istekleri dışında sevk ve sürgün yaşandı.