Öznur Değer

 

RIHA - 2004 yerel seçimlerinden bu yana AKP yönetiminde bulunan Riha’da belediyenin hizmetinden memnun olmayan yurttaşlar, yıllardır oy verdikleri AKP’ye oy vermeyeceklerini belirterek yaklaşan yerel seçimlerde oylarını değişimden yana kullanacaklarını belirtti.

 

Kürt, Arap, Türkmen, Çerkes gibi farklı halk ve inançların bir arada yaşadığı Kurdistan’ın en kozmopolit kentlerinden olan Riha’da (Urfa) yerel seçime doğru giderken, 20 yıllık AKP iktidarının kentte yarattığı tahribatları görmek mümkün. Yerel seçime doğru ilerlerken 2 milyon 213 bin 964 nüfusa, 13 ilçe ve bin 438 mahalleye sahip Riha’nın tarihine, dokusuna, kültürel yapısına ve sosyolojisine bir göz atalım.  

 

Tarihin sıfır noktası

 

“Tarihin sıfır noktası” ve “Peygamberler şehri” olarak bilinen ve tarihte önemli isimlere, önderlere ev sahipliği yaparak devrimsel çıkışların öncülüğü misyonuna sahip Riha, kültürel ve tarihi dokusu itibariyle de büyük önem taşıyan kentlerin başında geliyor. Öyle ki medeniyetin beşiği olan Mezopotamya topraklarının en kadim kentlerinden olan Riha’da yer alan ve Milattan Önce (MÖ) 9600-9500 tarihleri arasında inşa edildiği tahmin edilen Göbeklitepe, dünyanın en eski tarihi yapısı olarak biliniyor. “Tarihin sıfır noktası” olarak da nitelendirilen Göbeklitepe’yi, dünyaca ünlü araştırmacı ve arkeologlar insanlığın çıkış ve başlangıç noktası olarak ele alıyor.

 

Balıklıgöl’ün bilinmeyen rivayeti: Tanrıça Atargatis

 

İnsanlığın başladığı kadim kentin en önemli tarihsel mekanlarından biri de Balıklıgöl. Üç büyük din olan İslamiyet, Hristiyanlık ve Yahudilik’te farklı anlatımlara sahip olan Balıklıgöl, rivayete göre yarı kadın yarı balık olan bereket tanrıçası Atargatis (Kuzey Suriye’nin baş tanrıçası) için yapılmış antik pagan tapınaklarından oluşuyor. MÖ 1000-300 yılları arasında yapıldığı tahmin ediliyor. Günümüzde İsrail, Lübnan ve Suriye'de de tanrıça Atargatis'e adanan içindeki balıklara dokunmanın ve yemenin yasak olduğu balıklı havuzlar bulunuyor.

 

Başkaldırının sembolü 

 

Bu mitolojinin yanı sıra Balıklıgöl’e dair en bilinen anlatı, İbrahim Peygamber rivayetidir. İbrahim, Babil hükümdarı olan ve zalimliğiyle bilinen Nemrut’a karşı başkaldırdığı için bugünkü Riha Kalesi'nin bulunduğu tepeden ateşe atılır. Bu sırada atıldığı ateş suya, odunlar da balığa dönüşür ve İbrahim bir gül bahçesinin içerisine sağ olarak düşer. İbrahim'in düştüğü yer Halilü'r-Rahman Gölü'dür. Rivayete göre Nemrut'un kızı Zeliha da İbrahim'e inandığından onun peşinden atlar. Zeliha'nın düştüğü yerde ise Ayn-i Zeliha Gölü oluşur. Böylece zalimlere karşı başkaldırı ve mücadelenin sembolü olan Balıklıgöl oluşur.

 

Temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılık

 

Her yeri ayrı bir tarih kokan ve insanlık için önemli bir yeri bulunan Riha’nın temel geçim kaynağı ise tarım ve hayvancılık. Sanayinin gelişmesiyle birlikte enerji ve turizmin de arttığı Riha’da, kültürel etkileşimin yanı sıra kültürel asimilasyon da bir devlet politikası olarak karşımıza çıkıyor.

 

Aşiretçiliğin etkisi

 

Sosyolojik olarak inançlı (İslamiyet) olmanın yanı sıra muhafazakar ve feodal bir yapıya sahip olan Riha’da aşiretçiliğin etkisiyle kadın ikinci planda tutuluyor ve yaşamın birçok yerinde bulunmuyor. Devlet tekeline giren ve devletle işbirliği içinde olan aşiret sistemi, kentte işlenen birçok suçun kapanmasına da neden oluyor.  

 

Son 20 yıldır AKP yönetiyor

 

Cumhuriyet’in kuruluşundan bu yana son 20 yılını AKP’nin yönettiği Riha’yı daha önce CHP dışında, Fazilet Partisi (FP), Refah Partisi (RP), Adalet Partisi (AP) ve Demokrat Parti (DP) gibi sağ ve muhafazakar partiler yönetti.

 

Erkekler arasında kadın eşbaşkan adayı

 

AKP’nin yanı sıra CHP, Saadet Partisi, Yeniden Refah Partisi (YRP), Bağımsız Türkiye Partisi (BTP), DEVA Partisi, Millet Partisi’nin Riha Büyükşehir Belediyesi için aday çıkardığı 31 Mart yerel seçimlerinde DEM Parti’nin eşbaşkan adayları ise Gülşen Özer ile Celaledin Erkmen.  

 

Yurttaş AKP’den memnun değil

 

Yerel seçime doğru giderken, Rihalılara mikrofon uzatarak, 2004’ten bu yana AKP’nin yönettiği Riha Büyükşehir Belediyesi’nden memnun olup olmadıklarını da sorduk. Yurttaşlar verdikleri yanıtta AKP’li belediyenin kente hizmet vermek yerine yandaşlarına hizmet verdiğini ifade ederek oyunu değişimden yana kullanacaklarını kaydetti.

 

AKP seçmen kaybediyor

 

8 partinin yarışacağı Riha’da mikrofonumuza konuşan seçmenlerin büyük kısmı yıllarca AKP’ye oy verdiğini söyleyerek bundan sonra asla oy vermeyeceklerinin altını çizdi.  

 

‘Hizmet sunan bir belediye bekliyoruz’

 

Geçen seçimlerde bir partiye oy vermekte kararlıyken bu seçimlerde hiçbir partiye oy vermeyi düşünmediğini dile getiren Meral Göktepe, hiçbir partinin iyi olmadığını kaydetti. 3 çocuğuyla birlikte vefat eden eşinin 10 bin TL olan emekli maaşıyla geçindiğini belirten Meral, “10 bin TL ile nasıl geçinelim?” diye sordu. Hizmet sunan bir belediye beklediğini söyleyen Meral, “Etkinlikler, sosyal aktiviteler olsun istiyoruz. Konserler, kültürel aktiviteler olsun, gençlerimizin çalışabileceği salonlar, kütüphaneler olsun. Başka kentlerde gençlere, kadınlara yönelik aktiviteler var. Ama maalesef burada belediyemiz uyuyor. Bir kadın olarak beklentim olsa bile karşılanmayacağını biliyorum. Ama kadınlara yönelik kütüphane değil ama kitap okuyabileceği, oturup çay kahve içebileceğimiz nezih ortamlar inşa edilebilir. Burada en çok kalabalıktan şikayetçiyim. Yolda yürüyemiyoruz. Güzel şeyler istiyoruz ama olmayacağını da biliyoruz” şeklinde konuştu.  

 

Ulaşımdan şikayetçi

 

Engelli çocuğuna bakan Zehra Yıldırım, en çok ulaşımdan şikayetçi olduğunu belirtti. Bulunduğu Atakent Mahallesi’nde belediye otobüs hattı bulunmadığını kaydeden Zehra, “Bizi burada çok eziyorlar. Bir kere belediyeye giderek otobüs hattı talep ettiğimi söyledim ama bana cevap verilmedi. Ben de hastayım çocuğum da hasta ama kartım olmasına rağmen otobüse binemiyorum. Hasta çocuğumun parasını da vermiyorlar. Zengine veriyorlar ama bize vermiyorlar. Burada hakkımız verilmiyor. Burada devletin bize verdiği tüm haklar elimizden alınıyor” diye belirtti.  

 

AKP’li de hizmetten memnun değil

 

AKP seçmeni olan Özlem Meral ise en büyük sorunun işsizlik olduğunu ve hizmetten memnun olmadıklarını dile getirdi.

 

‘Kürtler iyidir artık Tayyip’e oy yok’

 

İsmini paylaşmak istemeyen bir yurttaş ise “Kürtler iyidir artık Tayyip’e oy yok” dedi.  

 

‘Ancak bir sihirli değnek her şeyi değiştirir’

 

Eski AKP seçmeni Perişan Demir, “Her şeyden şikayetçiyim. Ulaşım, işsizlik, pahalılık… Belediyede işçilik olsun, ekonomi düzelsin. Yıkılan evler yapılsın. Gençlerimiz işsiz. Hiçbir adaya güvenim yok. 30 yıldır biri var o hiçbir şey yapmadı. Ancak bir sihirli değnek her şeyi değiştirir. İnançsızım” şeklinde konuştu.  

 

‘Her şey torpil’

 

İsmini paylaşmak istemeyen ve hiçbir partiye oy vermeyi düşünmediğini aktaran yurttaş, “Hepsi torpil. Çocuklarımız okul okuyup haklarıyla kazandı ama başkalarını işe alıyorlar. Ulaşımda sorun var. Otobüs hatları az. CİMER’e çok yazdık ama yanıt alamadık. Her şey torpil. Gençlerin önü açılsın. Biz de güzel şeyler istiyoruz” dedi.

 

Değişim istiyor

 

Son 20 yıldır oyunu AKP’ye verdiğini ifade eden ancak artık vermeyeceğini söyleyen Hacer Akça, ekonomiden şikayet etti. Hewag’da (Bozova) yaşadığını, AKP’den 20 yıldan bu yana hizmet görmediklerini belirten Hacer, kadınlara alan açılmadığını bu yüzden de değişim istediklerini belirtti. 

 

‘Fakıbaba’dan kalma şeyler var’

 

Emine isimli yurttaş ise “Ben Eyyübiye’de oturuyorum ama hizmet yetersiz. Genel anlamda hizmet yetersiz. Büyük bir değişiklik gerekiyor. Örneğin daha Fakıbaba’dan (Ahmet Eşref) kalma şeyler var ve değiştirilmiyor. Ulaşım en büyük sorunlarımızdan. Defalarca söylememize rağmen bir değişim yapılmadı” sözlerine yer verdi.