Pelşin Çetinkaya

 

AMED - Doktor Derya Büyükışık, artan hava sıcaklıkları ile açığa çıkan sağlık sorunları ve alınması gereken önlemleri paylaştı. 

 

Yaz mevsiminin gelmesiyle artan hava sıcaklıkları ülke genelinde hissediliyor. Hamileleri, yaşlıları, kronik hastaları, çocukları ve hatta işçileri daha fazla etkileyen sıcaklıklar, ciddi riskler de yaratıyor. Ara ara mola verse de daha şimdiden 40 derecenin üstüne çıkan hava sıcaklıklarında meydana gelen riskleri ve bunlara karşı alınması gereken tedbirleri Amed Tabip Odası Yönetim Kurulu üyesi Derya Büyükışık ile konuştuk.

 

Güneş çarpmasında yapılması gerekenler

 

Sıcak ve güneşli havalarda en fazla yaşanan vakalardan biri güneş çarpması. Güneş çarpmasının kişinin ilk 10-15 dakikada vücut ısısının 40-42 dereceye yükselmesi olayı olduğunu ifade eden Derya, bu esnada yapılması gerekenleri “Bireyi önce serin bir yere almalıyız. Kişiyi serin bir yere aldıktan sonra kişinin üzerindeki dar giysileri gevşetmeliyiz. Vücut ısısını düşürmek için çaba göstermeliyiz. Kişide bilinç bulanıklığı, görme kaybı, baş dönmesi, baş ağrısı, kramp olabilir. Bu durum karşısında tuzlu su vermeliyiz. Kişinin bilinci kapalıysa asla su vermeden vücut ısısını düşürmeli ve en yakın sağlık kuruluşuna başvurmamız gerekiyor” şeklinde paylaştı.

 

Kimler risk grubunda?

 

Derya, aşırı sıcaklıklarda herkesten farklı olarak risk grubundakilerin hamileler, yaşlılar ve kronik hastalar olduğunu belirtirken, “Bunlar, için yapabileceğimiz herkesin bildiği fakat kimsenin uygulamadığı tedbirlerdir. Özellikle su diyoruz. 2 buçuk litre yani 10-12 bardak günlük su tüketimi mutlaka olmalıdır. Beslenme de bu noktada çok önemlidir. Aşırı yağlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır. 11.00 ile 15.00 saatleri arasında sokağa çıkmamak, korunaklı giyinmek, açık renk kıyafet giyinmek ve gerekiyorsa şapka takılmalıdır” sözlerine yer verdi.

 

İlaçlardaki diüretik özellik ile yüksek sıcaklığın tehlikesi

 

Risk grubu içerisindeki yaşlılar ve kronik hastaların bazılarının kullandığı ilaçların ısıyla bir araya geldiğinde daha büyük hastalıklar meydana getirdiği uyarısında bulunan Derya, hipertansiyon hastalarının kullandığı ilaçların diüretik (idrar söktürücü) özelliği bulunduğunu ve bunun da damarları genişleterek tansiyonu düşürdüğünü kaydetti. Derya, “Artan sıcaklık da damarlarda bu etkiyi yapmaktadır. İlaçla birlikte sıcaklığın da bu etkiyi yapması damarların genişlemesine neden olacaktır. Bununla birlikte sağlık sorunları önümüze çıkacaktır. Tabi yine bu noktada beslenme, su, korunma, sık sık duş alma, sık sık duş alınamıyorsa eller, ayaklar, kollar, bacaklar ve özellikle boyun bölgesini periyodik olarak yıkama vücut ısısını düşürecektir” ifadelerini kullandı.

 

Hamileler daha fazla su tüketmeli

 

Hamilelerin normal vücut ısısının normal insanlardan daha yüksek olduğunu dile getiren Derya, bu nedenle risk grubunda ön sıraya alınanlar arasında gebelerin de olduğuna değindi. Derya, hamilelerin de diğer insanlar gibi aynı önlemleri almasının yanında, normal insanlara göre daha fazla sıvı tüketmeleri gerektiğini vurgularken, “Kilo alımına bağlı olarak akciğer solunumunda sıkıntı yaşayabiliyorlar. Onlara önerilerimiz, yine aynı saat diliminde dışarı çıkmamaları, 32’nci haftadan önce yolculuk yapmamaları, sık sık duş almaları, onların sıvı alımının normal insanlardan daha fazla olmalı şeklinde olur. Nem ve sıcaklığa bağlı olarak solunumda sorun yaşayabileceklerini, akciğerin solunumu kana kiloyla paralel olarak daha hızlı gönderemeyeceğini bildiğimiz için onları daha fazla korumak zorunda kalıyoruz. Özellikle 30 ve 50 faktör güneş kremi kullanmalılar” şeklinde konuştu.

 

Çocuklarda enfeksiyon riski

 

Sıcaklıklardan etkilenen bir diğer kesim olan çocuklar için de Derya, şunları söyledi: “Çocuklara gelince hareketli olduklarından ve okulları da yaz tatiline girdiği için çocukların sahip oldukları enerjiyi tüketmeleri lazım. Yalnız coğrafi koşullardan dolayı ilimiz çok fazla sıcak olduğu için bu noktada görev anne ve babalara düşüyor. Özellikle yine tekrarlıyoruz. 11.00 ile 15.00 saatleri arası çocuğun oyun saatini kısıtlamak, bu saatlerin dışındaki oyun saatlerinde yine güneş varsa güneş kremi, sıvı tüketimi, beslenmeye dikkat etmek gerekir. Ayrıca sıcakla birlikte su kaynaklarımızdaki nemlenme ve buharlaşmadan dolayı kaynaklardaki suların azalması ve bir dönem suların kesilmesi nedeniyle enfeksiyon riski çocuklarda çok fazla oluyor. Bunun en çok örneğini bağırsak enfeksiyonları olarak görebiliyoruz.”

 

İşçilere uyarılar

 

Derya, inşaat işçileri ve mevsimlik işçilerin de sıcaklarda büyük tedbirler alması gerektiğinin altını çizdi. Derya, “Çalışma saatlerinin düzenlenmesi gerekiyor. Çünkü onların maruz kaldığı ısı, şehir merkezindeki insanın ısısıyla paralel değil, açık alan olduğu için. Bu noktada şapka kullanımının olması, açık renkli kıyafetlerin kullanılması ve özellikle pamuklu olması, sıvı tüketimi onlar için çok önemli bir detay. Genelde birinci olarak bahsettiğimiz sıcak çarpması, güneş çarpması genellikle bu bölümde karşılaştığımız sorunlar” dedi.