Kilamlarla kültürü yaşatıyor

  • 09:05 30 Kasım 2023
  • Kültür Sanat
 
Rozerin Gültekin 
 
AMED - Dil ve kültürün günümüze taşınmasında önemli bir yeri olan kilamları seslendiren Barış Annesi Asiye Tay, “Herkese çağrım bu kültürümüzü çocuğuna öğretsin. Kültürümüz kaybolmasın” dedi.
 
Tarih boyunca yaşadıkları olayları, savaşları, gelişmeleri aktarmak için denbêjlik, kilamlar Kürtler için bir tarih, kültür aktarımı işlevi görmeye devam ediyor. Bölgelerin mevcut koşullarına göre şekillenen bu kültür, çalgılı ve çalgısız şekilde gerçekleştiriliyor. Kahramanlıkların, baharın güzelliğinin, mutlulukların, zaferlerin, hastalıkların, acıların anlatıldığı kilamlar sözlü Kürt edebiyatında tarih taşıyıcılığı için önemli bir yer alıyor. Bu  geleneğin, kültürün taşıyıcısı ve koruyucularından biri de Barış Annesi olarak mücadele yürüten Asiye Tay.
 
23 yıldır mücadele yürütüyor
 
Şirnex’in (Şırnak) Silopiya ilçesinde 2000 yılında açılan HADEP ile beraber mücadeleye adım attığını dile getiren Asiye, 23 yıldır mücadele yürüttüğünü ifade etti. Asiye, partinin açılmasıyla beraber devletin baskısının yoğun olduğu süreçte toplumla bir arada birçok çalışma gerçekleştirdiklerini belirtti. Asiye, “İlk başta Barış Annesi değildim. Şırnak’ta Barış Anneleri İsiyatifi kurulduktan Barış Annesi oldum. 15 yıldır Barış Annesi olarak mücadele yürütüyorum. Barış Annesi olduğum için 2011 yılında Roboskî Katliamı olduğunda taziyeye gittiğim için tutuklandım ve 6 buçuk ay cezaevinde kaldım. Bana sen ne iş yapıyorsun dediler ‘ben Barış Annesiyim’ dedim gizli bir şey yapmıyoruz. Biz Barış Anneleri güzel şeyler istiyoruz barış olsun istiyoruz. Biz insanlar ölsün istemiyoruz ölümün karşısındayız. İnsan haklarını savunduklarını söyleyen ülkeler hiçbir zaman Kürtlerin hakları için bir şey yapmıyor” dedi. 
 
Mücadelesinin bir ayağı söylediği kilamlar
 
Yürüttüğü mücadelenin bir ayağını Kürt kültüründe yer alan kilamları yeni nesile aktararak gerçekleştiren Asiye, anadilin önemine dikkat çekerek herkesin anadiline sahip çıkması gerektiğini vurguladı. Asiye, yıllarca koçerlik yaparken söyledikleri kilamları çocuklarına söyleyerek yaşatmaya çalıştığını söyledi. Asiye, “Anneler hiçbir zaman utanmasınlar her zaman kilamları söylesinler. Kilam bilmeyen anne yoktur. Kimse kültürünü, dilini unutmasın. Herkese çağrımdır bu kültürümüzü çocuğuna öğretsin. Çocukları, torunları bu kültürü unutmasınlar öğrensinler. Kültürümüz kaybolsun istemiyorum” ifadelerini kullandı. 
 
Yıllar içerisinde düğünlerde, taziyelerde ve çocuk büyütürken kullanılan dilden dile aktarılarak bugüne gelen kilamları Asiye, mikrofonumuza da seslendirdi.