Beritan Canözer

 

DİYARBAKIR - 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla dilin önemine dikkat çeken Kürt dili ve Kültür Ağı üyesi Cevahir Sadak, "Bir gün değil her gün Kürtçe konuşmalıyız" dedi.

 

Celadet Alî Bedirxan'ın 1932'de çıkardığı Kürtçe Hawar dergisinin yayına başladığı gün olan 15 Mayıs, Kürt Dil Bayramı olarak kutlanıyor. Kürt Dil Bayramı dolayısıyla Kürtçe üzerindeki baskı ve asimilasyona dikkat çeken Kürt Dili ve Kültür Ağı üyelerinden Cevahir Sadak, dilin önemine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. 

 

'Bir gün değil her gün çalışma yürütmeliyiz'

 

Kürt dili için her zaman mücadele etmek gerektiğini belirten Cevahir, Kürt Dil Ağı olarak da bu yıl birçok kez "Dilimizi yaşatalım" çağrısında bulunduklarını dile getirdi. Şu an koronavirüs sürecinden dolayı çalışmalarını hayata geçiremediklerini kaydeden Cevahir, "Bu süreçte etkinliklerimizi hayata geçirmek için elimizden geleni yapacağız. Belki bir araya gelme imkanı olmayacak ama yarından itibaren 5 gün sürecek bir etkinlik takvimimiz var. Konser, panel ve konferanslarla dolu 5 gün geçireceğiz. Dilimizle konuşmalı, düşünmeli ve yaşamalıyız. Bunu bir sorumluluk haline getirmeliyiz. Teknoloji oldukça ilerlemiş ve şu an birçok çalışma online gerçekleşiyor. Kürtçe dersleri, çalışmaları online şekilde kamuoyu ile buluşuyor. Sosyal medya Kürtçe diline yüzde yüz yabancı. Her Kürdün bu anlamda bu boşlukları doldurması gerekir. Bu nedenle Kürt dil ve Kültür Ağı olarak böyle bir çalışmanın sosyal medyadaki boşluğu da dolduracağını düşündük. Tabi sadece 5 gün değil, her gün Kürt dili için çalışmalar yürütmeliyiz" ifadelerine yer verdi.

 

'Çocuklar dilleriyle büyümeli'

 

Kürtlerin dil ve kültürleri için direnmeleri gerekliliği üzerinde duran Cevahir, bir halkın ancak dili ve kültürü ile var olabileceğini vurguladı. Cevahir şöyle devam etti: "Biliyoruz ki bu bayram Hawar dergisi ile başladı ve bugün Azadiya Welat, Xwebûn gibi birçok gazete ve dergi ile kendini sürdürüyor. Bizim için emek ve direniş çok önemli. Kürtçe bilenler Kürtçe konuşmalı, bilmeyenler ise dilini öğrenmek için emek vermelidir. Ancak bu şekilde dilimizi zenginleştirebilir ve yüz yıllar sonra bile konuşulan bir dil olmasını sağlayabiliriz. Bizim geleceğe bırakacağımız şeylerden biri de Kürt dili için yürütülen mücadele olmalı. Aileler çocuklarıyla anadillerinde konuşmalıdır. Bu korona günleri bunun için bir fırsattır. Çocuklar için de sosyal medyada çok sayıda online eğitici çalışmalar var. Aileler bunları takip ederek çocuklarına izletebilir. Çocukların geleceği, kültürü, kimliği açısından bu çok önemlidir. Televizyonda Türkçe kanallar izlemeleri yerine, bildiğim Kürtçe hikayeleri, fıkraları, bilmeceleri çocuklara anlatabiliriz. Kürtçe müzik dinletebiliriz. Çocuklar kendilerini ve kimliklerini bilerek büyümeliler.”

 

'Çaba ve mücadele çok az'

 

En büyük mücadeleyi de Kürtçe dilinin resmileşmesi için verdiklerini söyleyen Cevahir, bu konuda her kurumun, siyasi partinin, her kesimin elinden geleni yapmasının önemine dikkat çekti. Kürtçe okulların olmamasının engel olarak görülmemesi gerektiğini dile getiren Cevahir, "Her ev bir Kürtçe okula dönüşmelidir. Kürt diliyle çocukların yaşamını belirlemeliyiz. Artık her şey sosyal medyadan gerçekleşiyor. Kürt Enstitüsü İstanbul’da online dersleri başlatınca günler içinde kontenjan doldu. Bu da aslında herkesin ilgisini çektiğini gösterdi. Yani kimse diline yabancı değil aslında ama çaba ve mücadele çok az. Dört parça Kürdistan'da yer alan Kürtler ve Avrupa'da yaşayan Kürtler online eğitimlerde bir araya gelerek Kürtçe öğreniyorlar. Özellikle 'anlıyorum ama konuşamıyorum' diyen Kürtler belli ki bu durumdan sıkılmışlar ve en çok da onlar Kürtçe konuşmak için büyük çaba gösteriyorlar" diye kaydetti.

 

'Kürt dilinin tüm lehçelerini de öğrenmeliyiz'

 

Cevahir son olarak şöyle konuştu: "Kürt dilinin her lehçesi bir zenginlik ama bu lehçeler maalesef unutulmak üzere. Bu artık her Kürdün sorumluluğudur. Kürt dilini tümüyle korumalı ve yaşamalıyız. Kürt dilinin tüm lehçelerini de öğrenmeliyiz. Bir afiş hazırlanırken Kürtçe’nin her lehçesinde o afişte yer vermeliyiz. UNESCO'ya göre Kurmancki/Zazaki 50 yıl sonra unutulacak lehçeler arasında. Eğer biz mücadele edersek bunu çürütebiliriz. Siyasetçi, sanatçı, toplumun öncüleri, aydınları, sivil toplum kuruluşları yani herkes bunun için mücadele etmelidir. Bugün tüm dünyanın dilimizi bilmesi, duyması gerekir. Tüm dünya tarafından dilimizin bilinmesi gerek. Kürt diline sadece bir gün değil her gün kıymet vermeliyiz. Bu aracılıkla Kürt Dil Bayramı'nı bir kez daha kutluyorum."