Krizin ulaştığı boyut: Artık giysiler de kiralık

  • 09:04 9 Ekim 2024
  • Emek/Ekonomi
Neslihan Kardaş-Rabia Önver
 
WAN - Wan’daki kadın esnaflar iş hayatında yaşadıkları problemlerin en büyüğü olan ekonomiyi anlatırken, “Ekonomik kriz herkesi etkiledi insanlar artık kıyafet alamıyor, kiralıyor. İşçilik ucuz, malzeme pahalı” dedi.
 
Türkiye'de süregelen ekonomik kriz, yurttaşları her geçen gün daha da zorlarken, özellikle kadınların alım gücünü daha da azaltıyor. Alım gücündeki düşüş, satış yapan esnafın da işlerini olumsuz etkiliyor. Ne alıcı ne de satıcı, ekonomik krizin yarattığı olumsuzluklardan memnun değil. Esnaf kadınlar neredeyse kazançlarının çoğunu su, elektrik ve kiraya verdikleri için geçinmekte oldukça zorlanıyor. Ekonomik problemlerin yanı sıra bir de cinsiyet eşitliği mücadelesi veren kadınların yükü ikiye katlanıyor.
 
Wan’da mikrofon uzattığımız esnaf kadınlar yaşadığı problemleri anlattı.
 
Aldığı malzemenin karşılığı çıkmıyor 
 
Çocukluktan beri merak ettiği terzilik mesleğini annesinin desteğiyle, kurslara giderek öğrenen Fatma Özeler, 3 yıldan beri terzilik yaptığını söyledi. Fatma, “Dükkanımı açma sürecim yaklaşık 6 ay kadar sürdü. Dükkan bulmak, makine almak, kumaş almak bizi maddi anlamda zorladı. Ekonomik kriz bizi olumsuz etkiliyor. Kumaş alıyoruz kargosunu ve işlemelerini hesaplıyoruz ama aldığımız malzeme ve sattığımız kumaşın karşılığını vermiyoruz. Zam yaptığımız zaman da müşteriler sürekli rahatsız olduklarını dile getiriyorlar. Biz de zam yapmazsak aldığımız malzemenin karşılığını çıkaramayız. Genel olarak bütün esnaflar bu sıkıntıyı yaşıyoruz” diye belirtti.
 
‘İşçilik ucuz malzeme pahalı’
 
Bir taraftan ev işleriyle bir taraftan dükkan işleriyle uğraştığını dile getiren Fatma, iş yükünün iki katına katlandığını söyledi. Fatma,  “Bütün zorlukların yanında çalışmanın verdiği bir özgüven de var tabi. Kadınlar kendi ayakları üzerinde durmak isterse her şeyi yapabilirler. Van’da emek ucuzdur. Kumaşa zam yaparken emeğimize zam yapamıyoruz. Geçen sene dikimine göre bir tık zam yapmışız ama kumaş fiyatları üç katına çıkmış. Hem emeğe hem kumaşa zam yaptığımızda ise müşteri kaybediyoruz. Müşteri kaybetmemek için de çok kez bir zam yapamıyoruz. İki yıldır kumaşları aynı fiyata dikiyoruz mecbur. Sabah 08.00’den akşam 19.00’a kadar buradayız. İşçilik ucuz malzeme pahalı” ifadelerini kullandı.
 
 
‘İnsanlar artık kıyafet alamıyor kiralıyor’
 
Üniversite mezunu olup atanamadığı için girişimci olan Nurdan Çiçekel, çalışmaya online bir şekilde abiye kiralayarak başladığını ve işinde ilerlediğini kaydetti. Nurdan, işinde ilerledikten sonra Yüzüncü Yıl pasajında küçük bir dükkan kiralayarak esnaf olamaya karar verdiğini söyledi. Nurdan, “Yaklaşık bir yıldır kiralık abiye butik dükkanını işletiyorum. Sosyal medyada gören kadınlar oluyor ve onlar da aynı girişimde bulunuyorlar. Ben işimi severek yapıyorum. İşim bana güç katıyor. Ekonomik kriz herkesi etkiledi insanlar artık kıyafet alamıyor, kiralıyor” dedi.