HABER MERKEZİ - Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu, 19'ncu toplantıya Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile yapılan görüşmenin etkisi altında hazırlanıyor. Komisyon çalışmalarının sonuna gelirken, süreç  için ise kritik bir dönem başlıyor. Komisyonun yaptığı çalışmalar sonucunda bundan sonra nasıl bir yol izleyeceği ise merak konusu.  

 

Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın 27 Şubat'ta açıkladığı Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı'nın ardından Meclis'te Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu kuruldu. Komisyon, 12 maddelik usul ve esaslara göre çalışmalarını yürütüyor. İlk toplantısını 5 Ağustos'ta yapan komisyon, şu ana kadar 18 toplantı gerçekleştirdi.

 

Toplantılarda sivil toplum, siyasetçi, sendika, hukuk, kadın örgütleri ve önemli şahsiyetler dinlendi. Toplantıya katılan isimler, 50 yıldır süren savaşın yarattığı tahribatları anlatarak, çözüm için komisyona raporlar sundu.

 

Komisyon çalışmalarının sonuna gelirken, İmralı'da Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile yapılan görüşme toplumda büyük bir heyecan ve umut yarattı. 

 

19'ncu toplantıya hazırlanan komisyon çalışmalarının son aşamasına geldi. Şu ana kadar 18 toplantı gerçekleştiren komisyon çok sayıda kurum temsilcisi ve önemli isimleri dinledi.

 

Komisyonun Aralık ayı sonununa kadar çalışmalarını tamamlaması ve elde ettikleri verileri bir rapor haline getirerek, meclise sunması bekleniyor. 

 

18'nci toplantı ve sonrasında öncemli gelişmeler yaşandı. Özelikle Abdullah Öcalan ile yapılan ziyaret toplumda çözüm ve barışa dair umudu arttırdı. Abdullah Öcalan ile yapılan görüşmenin içeriğinin kamuoyuna açıklanıp açıklanmayacağı tartışmaları sürerken, muhalefet ve toplum tarafından sürecin şeffaf ve açık bir şekilde yürütülmesi için görüşme tutanaklarının açıklanması talebi yüksek sesle dillendiriliyor.  

 

* 19. toplantı ise 4 Aralık'ta gerçekleşecek. Bu toplantıda İmralı'ya yapılan ziyaret ve tüm toplantıların sonuçlarının rapolarması üzerine tartışmaların yürütüleceği öğrenildi. Komisyonun bir başka toplantı yapıp yapmayacağı da bu toplantı sonrası belli olacak. Ancak komisyonun yıl sonuna kadar tüm çalışmalarının tamamlayarak, rapor halinde Meclis'e sunulması bekleniyor. 

 

Komisyon çalışmalarının sona gelmesi süreçte kritik bir dönem ve 2'nci aşamayı başlatırken, komisyonun yaptığı çalışmalar ve sonrasında nasıl bir yol ve izleyeceği de merak konusu.

 

Neler yaşandı? 

 

Yapılan 18 toplantının tarihi ve içeriği şöyle: 

 

*1. Toplantı (5 Ağustos): Komisyon Başkanı Numan Kurtulmuş açılış konuşmasını yaptı. Siyasi parti temsilcileri dinlendi. Komisyonun çalışma usul ve esasları ile prensipleri belirlendi.

 

*2. Toplantı (8 Ağustos): İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Savunma Bakanı Yaşar Güler, MİT Başkanı İbrahim Kalın sunum yaptı.

 

*3. Toplantı (12 Ağustos): Komisyon çalışmaları kapsamında davet edilecek kurumlar ve ilgili diğer isimler; yürütülecek çalışmalar, komisyonun çalışma takvimi, teknik konularda özellikle idareden ve akademiden rapor ve analiz talepleri hususlarında komisyon üyelerinin önerileri alındı.

 

*4. Toplantı (19 Ağustos): Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Türkiye Harp Malulü Gaziler, Şehit Dul ve Yetimleri Derneği, Türkiye Gaziler ve Şehit Aileleri Vakfı, Türkiye Şehit Yakınları ve Gaziler Dayanışma Vakfı, Emniyet Teşkilatı Vazife Malulü ve Şehit Aileleri Vakfı, Türkiye Muharip Gaziler Derneği, Diyarbakır Anneleri dinlendi.

 

*5. Toplantı (20 Ağustos): Cumartesi Anneleri, Barış Anneleri, İnsan Hakları Derneği (İHD), İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUM-DER), Tahir Elçi İnsan Hakları Vakfı, İnsan Hak ve Hürriyetleri ve İnsani Yardım Vakfı (İHH) dinlendi.

 

*6. Toplantı (27 Ağustos): Türkiye Barolar Birliği Başkanı Erinç Sağkan, Ankara 2 No’lu Baro Başkanı Gökhan Ağdemir, Çewlik Baro Başkanı Yusuf Ketenalp, Amed Baro Başkanı Abdulkadir Güleç, Hatay Baro Başkanı Hatay Tut, İstanbul 2 No’lu Baro Başkanı Yasin Şamlı, Malatya Baro Başkanı Onur Denemez, Merdin Baro Başkanı Ahmet Duyan, Mersin Baro Başkanı Gazi Özdemir, Sewas Barosu Başkanı Fatih Sevim, Wan Baro Başkanı Sinan Özaraz dinlendi.

 

*7. Toplantı (28 Ağustos): 20’nci Meclis Başkanı’ndan 29’uncu Meclis Başkanlarına kadar görev yapmış olan Hikmet Çetin, Ömer İzgi, Bülent Arınç, Köksal Toptan, Mehmet Ali Şahin, Cemil Çiçek, İsmet Yılmaz, İsmail Kahraman, Binali Yıldırım ve Mustafa Şentop dinlendi.

 

*8. Toplantı (11 Eylül): Memur Sendikaları Konfederasyonu (Memur-Sen), Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonu (Türkiye Kamu-Sen), Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu (HAK-İŞ), Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) dinlendi.

 

*9. Toplantı (12 Eylül): Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK), Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), Türk Sanayicileri ve İşinsanları Derneği (TÜSİAD), Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği (ASKON) dinlendi.

 

*10. Toplantı (17 Eylül): Prof. Dr. Havva Kök Arslan, Prof. Dr. Sevtap Yokuş Veznedaroğlu, Prof. Dr. Ayşe Betül Çelik, Doç. Dr. Çerağ Esra Çuhadar, Fatih Ulusoy, Hüseyin Oruç, Prof. Dr. Deniz Ülke Kaynak, Doç. Dr. Vahap Coşkun, Prof. Dr. Talha Köse dinlendi.

 

*11. Toplantı (18 Eylül): Güneydoğu Sanayici ve İş İnsanları Derneği (GÜNSİAD), Doğu ve Güneydoğu İş Kadınları Derneği (DOGÜNKAD), Doğu Güneydoğu Sanayici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (DOĞÜNSİFED), Anadolu Güvenlik Korucuları ve Şehit Aileleri Konfederasyonu, Kadim Aşiretler Federasyonu, Mezopotamya Göç İzleme ve Araştırma Derneği, Mezopotamya İslami Araştırmalar Federasyonu, İslami Tebliğ Tedbiris İlim Hareketi Adamları Derneği (İTTİHAD), Medrese Alimleri Vakfı (MEDAV) dinlendi.

 

*12. Toplantı (24 Eylül): Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA), Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi (DİTAM), Rawest Araştırma, Kürt Çalışmaları Merkezi (KSC), Ekopolitik Kültür, Eğitim ve Araştırma Vakfı (EKEAV), Ankara Enstitüsü, Sosyo-politik Saha Araştırmaları Merkezi (SAHAM), Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM), GENAR Araştırma dinlendi.

 

*13. Toplantı (2 Ekim): Hukukçular Derneği, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Sosyal Demokrat Avukatlar Derneği (SODAD), Hukuki Araştırmalar Derneği (HUDER), Prof. Dr. Abdurrahman Eren, Prof. Dr. Fazıl Hüsnü Erdem, Prof. Dr. İlhan Üzülmez, Prof. Dr. Mahmut Koca, Prof. Dr. Bahri Öztürk dinlendi.

 

*14. Toplantı (8 Ekim): Türkiye Emekli Subaylar Derneği (TESUD), Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği (TEMAD), Emekli Uzman Jandarmalar Derneği (EMUJAD), Türkiye Emekli Uzman Erbaşlar Derneği (TEMUD), Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Aileler ile Yardımlaşma Dayanışma Birlik ve Kültür Derneği (MEBYA-DER), Demokrasi ve Birlik Derneği (DEMBİRDER), Kamusal Politika ve Demokrasi Çalışmaları Derneği (PODEM), Hak İnisiyatifi Derneği, Barış Vakfı ve Toplumsal Mutabakat Derneği (TMD) temsilcileri dinlendi.

 

*15. Toplantı (15 Ekim): Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA), Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı (T3), Genç Barış İnşacıları Derneği, Gençlik Örgütleri Forumu, Anadolu Gençlik Derneği ile Milli Türk Talebe Birliği, Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM), 29 Ekim Kadınları Derneği, Barışa İhtiyacım Var Kadın İnisiyatifi, Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD), Hazar Eğitim ve Dayanışma Derneği dinlendi.

 

*16. Toplantı (30 Ekim): Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Adalet Bakanı Yılmaz Tunç bilgilendirme yaptı. Her iki Bakanın da milletvekillerinin sorularını yanıtladığı toplantı, basına kapalı yapıldı. 

 

*17. Toplantı (13 Kasım): İçişleri Bakanı Yerlikaya , Savunma Bakanı Yaşar Güler ve MİT Başkanı İbrahim Kalın'ı dinledi. 

 

*18. Toplantı (21 Kasım): Bu toplantıda komisyonun yaptığı çalışmalar değerlendirilerek, yapılması gerekenler üzerinden konuşuldu. Kürt Halk Önderi Abdulah Öcalan ile görüşülmesi üzerinen yoğun tartışmalar yürütüldü. Abdullah Öcalan ile görüşülmesi için oylama toplantısı yapıldı. 51 üyeli Komisyon'da İmralı ziyareti için yapılan oylamada 32 evet oyu verildi. 

 

Komisyonda AKP'nin 22, CHP'nin 11, DEM Parti'nin 5, MHP'nin 4, Yeni Yol Grubu'nun 3, HÜDA PAR 1, Yeniden Refah Partisi 1, TİP 1, EMEP 1, DSP 1 ve Demokrat Parti'nin 1 milletvekili bulunuyor.

 

Demokrat Parti, DSP ve HÜDA PAR'dan üç hayır oyu kullanılırken, Yeni Yol grubundan iki çekimser oy kullanıldı.

 

CHP, Abdullah Öcalan ile görüşmek üzere İmralı'ya gidecek heyete temsilci vermeyeceğini açıkladı.

 

İmralı ziyareti kararı, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin aynı gün grup toplantısında (18 Kasım) yaptığı çıkışından sonra geldi. Devlet Bahçeli grup toplantısında şöyle dedi: “Meclis’teki komisyon bu ziyarete yanaşmazsa, herkes üç maymunu oynamakta ısrar ederse açık açık söylüyorum alırım yanıma üç arkadaşımı kendi imkanlarımızla İmralı’ya gitmekten gocunmam, çekinmem, bir masa etrafında yüz yüze gelmekten imtina etmem.”

 

21 Kasım’da 18’inci kez toplanan komisyon, 32 ‘Evet’ oyuyla Kürt Halk Önderi ile görüşmek için İmralı Adası'na gitme kararı aldı. Karar, kapalı oylamayla alındı. 

 

Adaya gidecek üç isim şöyle açıklandı:

 

AKP: Hüseyin Yayman

MHP: Feti Yıldız

DEM Parti: Gülistan Kılıç Koçyiğit

 

Bu üç üye, 24 Kasım’da İmralı Adası'nda Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’la görüştü.